O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti geografiya va ekologiya fakulteti ekologiya kafedrasi

6.5.5. Tuproq ekologiyasi va agroekologiya 
Tuproq, uni xossalari; tuproq morfologiyasi, tuproqni granulometrik, minerologik va kimyoviy tarkibi, 
tuproqni eritmasi, tuproqni ishlash xossalari, kislotali va ishqorli xususiyati, tuproqdagi oksidlanish-qaytarilish 
jarayonlari, tuproqni radioaktivligi, tuproqni issiqlik xossalari; fizik-me xan ik xususiyati; tuproqni hosildorligi; 
tuproqni hosil bo’lishi; tuproqni hosil qiluvchi omillari va tuproq mintaqalari; tuproqni hosil bo’lishida 
biologik modda almashinuvini ahamiyati; tuproq hosil bo’lish rejimi; tuproqni hosil bo’lishida biologik modda 
almashinuvini ahamiyati; tuproqni hosil bo’lish rejimi; tuproqni hosil bo’lishida moddalar balansi; tuproqni hosil 
bo’lish jarayonini energetik balansi; 
tuproqni turlari; tuproqni kelib chiqishi va sistemaktikasi, nomenklaturasi va taksonomeriyasi; asosiy 
taksonometrik birligi-bu tuproq tipi; diagnostika va klassifikasiya qonunlari; O’zbekiston tuproqlari misolida 
tuproqlarni sistematik ro’yxati;
yerdan foydalanishni asosiy qonunlari; tuproqni hosildorligi va madaniyligi; tuproqni suv, havo, issiqlik va 
oziqa rejimini boshqarishning asosiy metodlari;
o’g’itlar; begona o’tlar va ularga qarshi kurash; almashlab ekish; tuproqqa ishlov berish; qishloq xo’jalik 
ekinlarini ekish va ularni parvarish qilish; yerdan foydalanish sistemasi; yerdan foydalanishni ekologik 
muammolari; 
g’allasimon, moy beruvchi, to’qiydigan, yem-xashak ekinlari; ularni xo’jalik ahamiyati, botanik va biologik 
xarakteristikasi, sortlari va agrotexnikasi. 
6.5.6. Ekologiyaning huquqiy asoslari
Ekologiya huquqining tushunchasi, predmeti va tizimi, Ekologiya huquqining manbalari. Tabiiy resurslarga 
nisbatan mulk huquqi. Ekologiya soщasida davlat boshqaruvi. Ekologiya nazorati va ekspertizasining huquqiy 
holati. 
Ekologik qonunchilikni buzganlik uchun javobgarlik. Yerlarni muщofaza qilish va ulardan 
foydalanishning huquqiy щolati. Suv resurslarini muщofaza qilish va ulardan foydalanishning huquqiy щolati. Yer 
osti boyliklarining huquqiy holati. O’simlik dunyosidan foydalanish va muщofaza qilishning huquqiy holati. 

---

25 
O’rmonlardan foydalanish va muщofaza qilishning huquqiy holati. Hayvonot dunyosini muщofaza qilish va ulardan 
foydalanishning huquqiy holati. Atmosfera щavosini muщofaza qilishning huquqiy holati. Alohida muhofaza 
etiladigan tabiiy щududlarning huquqiy holati. Antropogen o’zgargan tabiiy muhitni huquqiy muщofaza qilish. 
Atrof tabiiy muhitni xalqaro huquqiy muhofaza qilish