O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi Davlat universiteti Kimyo biologiya fakulteti biologiya yo’nalishi 018-60 gurux talabasi Abduraxmonova Dilbarning Bioinformatika fanidan tayyorlagan kursi sh I reja

Kurs ishining maqsadi: oliy ta’lim muassasalarida SWES MODEL dasturi va uning qo’llanilishi haqidagi fikrlarni boyitish va ilmiy jihatdan asoslashdan iborat.
Kurs ishining obyekti: oliy ta’lim muassasalarida Polimeraza zanjir reaksiyalari mavzusini o’qitish jarayoni.
Kurs ishining predmeti: o’quvchilarda mavzuga doir bilimini kuchaytirish asosida ularning bilish faoliyatini shakllantirish, faollashtirish.
Kurs ishining vazifalari:

1. 
   Mavzuga doir ma’lumotlarni yig’ish va rejani shakllantirish
   
2. 
   Ta’lim muassalarida o’quvchilar fikrlash jarayonining oshiruvchi ma’lumotlar berish
   
3. 
   Differensiallashgan ta’lim orqali, mavzu haqida tushuncha berish
   
4. 
   Kurs ishini jihozlab, uni himoyaga tayyor qilish.
   

Kurs ishining tuzilishi va hajmi: Kurs ishi kirish, 2 ta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro`yxatidan tashkil topgan.


I-BOB. Polimeraza haqida yozilgan adabiyotlardan ma’lumotlar
1.1-§ Polimiraza tushunchasi

Polimeraza zanjir reaksiyasi uslubining asosida polimerizatsiya yotadi. Polimerizatsiya (grekchadan-ko’p qismdan iborat degan ma’noni anglatadi) yuqori molekulyar birikmalarni olish jarayoni bo’lib, bunda polimer molekulasi o’suvchi zanjir oxiridagi faol markazga ketma-ketlik asosida past molekulyar birikmalarni ya’ni monomerlarni birikishidan hosil bo’ladi. Polimerizatsiyaning umumiy sxemasini quyidagicha ko’rsatish mumkin: Bu yerda M- monomer;

M*-faol markazni ifodalaydi. Reaksiyada ishtirok etuvchi monomerlar soniga qarab – polimerizatsiya:

• 
  Gomopolimerizatsiya;
  
• 
  Sopolimerizatsiya.
  

Gomopolimerizatsiyada bitta monomer ishtirokida polimerizatsiya hosil bo’ladi. Sopolimerizatsiyada esa ikki va undan ortiq monomerlarning o’zaro birikishidan polimerizatsiya hosil bo’ladi. Faol markaz tabiatiga qarab, polimerizatsiya quyidagi turlarga bo’linadi:

• 
  Radikal polimerizatsiya;
  
• 
  Ionli polimerizatsiya;
  

Radikal polimerizatsiyada faol markazda erkin radikal (makroradikal) bo’ladi. Ionli polimerizatsiyada faol markazni ion egallagan bo’lib, ion juftlari, masalan, anionli polimerizatsiya, kationli polimerizatsiya, koordinatsionli-ionli polimerizatsiya misol bo’ladi. Polimerizatsiyada qisqa bog’lar – C=C, C=O, C=N uchraydi [1].

1-rasm. Gomopolimerizatsiya sxemasi.

1.