O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

Kakao-talqonining sifat tahlili. 
Kakao-talqoni ezilgan kakao dukkagidan qisman moyini 
olgandan keyin qolgan kunjarani maydalash natijasida olingan mahsulotdir. Kakao-tolqoni kakao 
ichimligi tayyorlash va qandolat mahsulotlari ishlab chiqarishda qo’llaniladi. 
Kakao-talqoni ishlab chiqarish uchun kakao dukkagi tozalanadi, saralanadi, qovuriladi va 
maydalanadi. Maydalangan kakaodan presslash yordamida kakao moyi ajratiladi. Olingan kakao 
moyi shokolad ishlab chiqarish uchun ishlatiladi. Moy olgandan keyin qolgan kunjara esa 
sovutiladi, maydalanadi va mayda qilib tuyiladi. So’ngra esa elaklarda elanib, vanilin va 
xushbo’ylantiruvchi moddalar qo’shiladi. 
Kakao-talqonining sifatiga talablar. Kakao-talqonining sifatini aniqlashda ularning 
rangiga, maydalanganlik darajasiga, ta’mi va hidiga e’tibor beriladi. Kakao talqonining rangi och 
jigar rangdan to’q-jigar ranggacha bo’ladi. Talqon qancha mayda bo’lsa, bir jinsli bo’lsa uning 
sifati shuncha yuqori hisoblanadi. Kakao-talqonini barmoqlar orasiga olib ezilganda mayin, 
zarralar sezilmaydigan bo’lishi kerak. Kakao-talqonini 38 nomerli ipak elaklarda elaganda 
elakda qolgan kukunlar 1,5 foizdan ortiq bo’lmasligi kerak. Kakao-talqoni mazali, mazasi o’ziga 
xos, biroz taxir va xushbo’y bo’lishi kerak. Qo’shimchalar qo’shib tayyorlangan kakao-talqonida 
esa qo’shimchalar ta’mi va hidi sezilib turishi kerak. 
Kakao-talqoni gigroskopik mahsulot hisoblanadi. Yangi ishlab chiqarilgan kakao-
talqonida namlik 6 foizdan oshmaslik kerak. Vaqt o’tishi bilan kakao-talqonining namligi ortib 
boradi. Qadoqlangan kakao-talqonini bir oy saqlaganda uning namligi 7,5 foizdan ortiq 
bo’lmasligi kerak. Kakao-talqoni uchun yana bir asosiy ko’rsatkich yog’ miqdori hisoblanadi. 
Kakao-talqonida yog’ miqdori kunjaraning yog’lilik darajasiga bog’liq bo’ladi. Umuman kakao-
talqonining yog’lilik darajasi 18 va 14 foizdan kam bo’lmasligi kerak. Kul moddasining miqdori 
ham asosiy ko’rsatkichlardan biri hisoblanadi. Karbonat tuzlari bilan ishlangan kakao kukunida 
kul miqdori 6 foizdan ortiq bo’lmasligi kerak.
Mog’or hidi, qo’lansa, nordon, yog’ ta’mi va boshqa begona hid va ta’mlarga, 
shuningdek xira kul rangiga ega bo’lgan kakao-talqoni sotishga ruxsat etilmaydi. 
Kakao-talqonini qadoqlash, joylash va saqlash
. 
Kakao-talqoni tunuka bankalarga, ichiga 
pergament, parafinlangan qog’oz yoki shafof plyonkadan patron solingan qutichalarga, 
pachkalarga 50 gdan 250 g gacha qilib qadoqlanadi. So’ngra qadoqlangan kakao talqoni faner, 
taxta yoki karton yashiklarga joylanadi. Idish toza, quruq va hidsiz bo’lishi lozim. 
Kakao-talqoni harorati 18
0
dan, havoning nisbiy namligi 75 foizdan oshmaydigan 
omborxonalarda saqlanishi lozim. Tunuka bankalarga qadoqlanganda kakao-talqonining 
kafolatlangan saqlash muddati 12 oy, polimer materiallardan tayyorlangan qutilarga va 
pachkalarga qadoqlanganda 6 oy, qog’oz paketlarga qadoqlanganda esa 3 oy qilib belgilangan.