O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

o‘rtacha kvadratli farqi
 
bo‘lib, quyidagi ifoda 
yordamida hisoblanadi: 
1
)
(
1
2
0





n
У
У
n
i
i
у

. 
O‘rtacha kvadratli farqning shu qiymatini yuqoridagi ifodaga 
qo‘ysak, quyidagi tenglikka ega bo‘lamiz: 
1
)
1
(
1
)
(
1
1
2
1
2
0
0










n
К
n
У
У
У
C
n
i
i
n
i
i
v
Oxirgi ifodada uning surat va maxrajlari 
0
У
ga bo‘lindi va shu bilan 
birga, 
0
У
У
К
i
i

ekanligi hisobga olindi. 

---

126 
Asimmetriya koeffitsiyenti
 
)
(
s
C
 
kuzatish yillari qatoridagi oqim 
miqdorlarini uning me’yoriga nisbatan simmetriklik darajasini 
xarakterlaydi. Uni aniq hisoblash uchun ma’lum kuzatish yillaridan tashkil 
topgan qator bo‘lishi zarur. Shuning uchun amalda ko‘proq quyidagi 
empirik tenglikdan foydalaniladi: 
.
2
V
S
C
C


Yuqorida bayon etilganlarga qo‘shimcha sifatida ta’kidlash lozimki, 
o‘zgaruvchanlik koeffitsiyenti yillik oqimning o‘zgarishini statistik, ya’ni 
sonlar orqali ifodalashga imkon beradi. Hisoblash ifodalarida ko‘rinib 
turganidek, daryo oqimining o‘zgaruvchanligiga ta’sir etuvchi tabiiy 
geografik omillar e’tiborga olinmaydi.