O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

“Sayyid A hmad - salim ta’b va pok zehn kishi erdi. Xili mashhur nazm-
lari bor. Ham g ‘azal, ham masnaviy, ham turkiy, ham forsiy g ‘azal tavri-
da devoni bor. Va masnaviy tavrida “Latofatnoma” aningdur. Bu turkcha
matla’ yaxshi voqye’ bo‘lubturkim:
Sayd etti firoqing meni murg‘i sahariydek,
Qil odamiylik, qilma yuzni nihon pariydek.
Bu forsiy matla’ ham aningdurkim:
Maham gar pesh az in pinhon bimonad,
Ajab, gar bedilonro jon bimonad”.
(Agar oy yuzligim bundan keyin ham pinhon qoladigan bo‘Isa, be-
dillaming omon qolishi ajablanarlidir).
Navoiy Sayyid Ahmadning “Taashshuqnoma” masnaviysi ha­
qida emas, uning “Latofatnoma” masnaviysi haqida so‘z yurityap-
ti. Bundan shunday fikrga kelish mumkinki, Sayyid Ahmadning
“Taashshuqnoma”dan boshqa “Latofatnoma” nomli asari ham bor va
bu noma Navoiyga yaxshi tanish bo‘lgan. Navoiy “Taashshuqnoma”dan
bexabar ekanini ham shu 
0
‘rinda aytish o ‘rinlidir.
“Taashshuqnoma”ning tuzilishi. Sayyid Ahmad asarining boshida
ham “Taashshuqnoma” degan nomni ishlatadi. Asaming so ‘ngida - “Ilti-
mosin aytur” qismida bu asarini yetti kunda tugatgani to‘g ‘risida aytadi:
“Taashshuqnoma”ni himmat bo‘lib yor,
Tugattim yetti kunda bemadadkor.
“Taashshuqnoma” Tangriga hamd, “Munojot”, “Madhi nabi alay­
hissalom”, “Kitob sababi”, “Podshohi islom madhi” va o ‘nta nomadan
iborat. 0 ‘ninchi nomadan keyin kitobning xotimasi va shoirning iltimosi
o ‘rin olgan.
Tangriga hamd, adabiyot tarixidagi hamma asarlardagi singa­
ri, Tangrining tanholigi, jamiki borliqning Yaratuvchisi ekani bilan
boshlanadi. So‘ngra Tangri Odam atoga ma’rifat sirlarini bergani, Id­
ris payg‘ambaming tole’ini baland qilgani to‘g ‘risida hikoya qiladi.
360

---