O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Xato ishlar telim qildim, kechurgil.
X o ‘jandiy Yaratganga madhdan so ‘ng, payg‘ambarga na’t (maq-
tov) keltiradi. Muhammad Mustafoni so‘qir ko‘ngillaming tabibi, sha­
riat bog‘ining bulbuli, deb ta’riflaydi. Shuningdek, Muhammad Mustafo
355

---

payg‘ambarlammg sarvari, avliyolarning rahnamosi ekanini, Xudoning
hukrni bilan m o‘jizalar ko‘rsatganini va boshqa ko‘p sifatlarini, fazilat-
larini bayon qiladi.
X o‘jandiy bu asarini, boshqa nomalar qatori, o ‘nta nomadan iborat
qilib yaratgani to‘g‘risida yozadi:
Tilimda so‘z, elimda xoma bo‘ldi,
“Latofatnoma” ham o ‘n noma boTdi.
“Latofatnoma” - ishqsiz ko‘ngillarga oshiqlik dardini soladigan
asardir. “Kimning ishqi bo‘lmasa, uning biron maqsadi bo‘larmidi, bir
jononni sevmasa, undan nima murod bo‘lardi”, deydi shoir X o‘jandiy.
U bu fikrini davom ettirib: “Kimki biron jononni sevmasa, bilingki,
uning tanasida jon y o ‘qdir”, deb xulosa chiqaradi. Ana shundan keyin
X o‘jandiy asosiy maqsadga ko‘chadi:
N e bilsun tekma nodon ishqbozi,
Haqiqat bo‘lmasa bori majozi,
(Har qanday nodon oshiqlikni qaydan bilsin, agarda unda haqiqiy
ishq bo‘lmasayu majoziy ishq bo‘lsa)
deya oshiqlik va bu ishqning chinakam qiyofasini chizib beradi. Bu
baytni fard janriga mansub deb qarash mumkin.
Sulton Mahmud madhi. X o‘jandiy “Latofatnoma”ning yozilish
sabablariga to‘xtalib, dastlab asaming yozishga Sulton Mahmud unda-
gani to‘g ‘risida aytadi, so ‘ngra Sulton Mahmudni tengi y o ‘q hukmdor
sifatida ta’riflaydi:
Ayo faxri salotin shohi davron,
Zamona mafxari Mahmud tarxon.
Ajun faxri shahonshohi zamona,