O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus talim vazirligi ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika institutí

Ilmiy va amaliy psixodiagnostikaning asosiy masalalari.
Psixologiya fanida «psixologik tashhis qo`yish» so`zining ikki xil tushunchasi mavjud. Birinchisi, «psixodiagnostika» - amaliyotda turli psixodiagnostik usullardan foydalanish mumkin bo`lgan psixologik bilimlar doirasini ifodalab, u o`z ichiga tashhis jarayonini amalga oshirishda muhim ahamiyat kasb etadigan quyidagi qator masalalarni qamrab oladi:
1. Psixologik xususiyatlar tabiati va ularni ilmiy baholash imkoniyatlarining mavjudligi qanday?
2. Psixologik xususiyatlarni aniqlash jarayonida va miqdoriy baholash vaqtdagi umumiy bo`lgan ilmiy asoslar holati qay tarzda?
3. Hozirgi vaqtda qo`llanilayotgan psixodiagnostik usullar qabul qilingan umumilmiy, metodologik talablarga qanchalik mos keladi?
4. Psixodiagnostikaning turli usullariga qo`yiladigan metodologik talablar nimalardan iborat?
5. Amaliy psixodiagnostika, jumladan, tashhis jarayonlarini amalga oshirish sharoitlariga qo`yiladigan talablar, olingan natijalarni qayta ishlash va tahlil qilish usullarining ishonchlilik darajasini asosligi qanday?
6. Psixodiagnostik metodlarning ilmiyligini tekshirish va ularni yaratish jarayonlari qanday amalga oshadi?
Ikkinchisi, «Psixodiagnostika» - psixologik tashhisning amaliy jihati bilan bog`liq bo`lgan psixologning maxsus faoliyat doirasini o`z ichiga qamrab oladi.
Bunda, nafaqat ilmiy, nazariy balki, psixodiagnostikani tashkillashtirish va uni amalga oshirish jarayoniga aloqador amaliy masalalar yoritiladi. Uning tarkibini:
1. Psixodiagnost sifatida psixolog uchun qo`yiladigan maxsus talablarni aniqlash;
2. O`z faoliyatini malakali tashkil etishda kerak bo`lgan bilim va ko`nikmalar tartibini joriy qilish;
3.Psixologning psixodiagnostik metodlarni muvaffaqiyatli va malakali o`zlashtirilishidagi ayrim amaliy shart-sharoitlarni yaratish hamda ularga rioya qilish zarurati;
4. Psixodiagnostik doirada faoliyat ko`rsatadigan psixologni amaliy jihatdan tayyorlash hamda uning kompetentligini baholashda dastur, metod va usullarni ishlab chiqish masalalari tashkil etadi.
Yuqoridagi nazariy va amaliy masalalar bir-biri bilan o`zaro chambarchas bog`liq bo`lib, ushbu sohada etuk mutaxassis bo`lish uchun psixolog, psixodiagnostikaning har ikkala asoslari bilan yaxshi qurollangan bo`lishi kerak. Faqatgina nazariy, amaliy yoki barcha metodlarning ilmiy asoslarini tushuna bilmasdan mutaxassis sifatida professionalizmga erishib bo`lmaydi.
Demak, psixodiagnostika - psixologik-pedagogik diagnostikaning eng yaxshi rivojlangan va muhim yo`nalishlardan biri bo`lib, unga shaxsning aqliy rivojlanish darajasini aniqlash, o`z-o`zini baholashi, psixologik himoya usullarini shaxs o`zining psixik holatlarini, ularning xarakterining asosiy sifatlarini va boshqa individual-psixologik xususiyatlarini o`rganishga qaratilgandir.
2-guruh uchun tarqatma material.