O'zbekiston respublikasi oliy va orta mahsus ta’lim vazirligi

Zamburug‘lar keltirib chiqaradigan kasallikka mikoz deb ataladi.
Bakteriya va zamburug‘lardan tashqari fitopatogenlarga viruslar ham kiradi. Ko‘pgina fitopatogenlar saqlash davrida ko‘paymaydi. Lekin ularning keltiradigan zarari o‘sayotganda boshoqda paydo bo‘ladi.
Patogen mikroorganizmlar. Patogen mikroorganizmlar donda tasodifan uchraydi. Bu guruh orasida fakat odam organizmi uchun xarakterli bo‘lgan mikroorganizmlar hamda hayvon va odam organizmlari uchun xarakterli bo‘lgan mikroorganizmlar uchraydi. Bu mikroorganizmlar tufayli sibir yazvasi, tuberkulyoz, brusellyoz, sapa kabi kasalliklar vujudga kelishi mumkin.
Patogen mikroorganizmlar donga tuproqdan yoki kasal va infeksiya tashuvchi hayvonlardan o‘tib qolishi mumkin. Donning tuproqdan zararlanishi hosilni yig‘ishgacha yoki uni yig‘ib olish vaqtida o‘tib qolishi mumkin. Patogen
387



mikroblarning ko‘pgina turlari tuproqda qisqa vaqt umr kechiradilar. Agar ular tuproqqa organik o‘g‘itlar bilan tushgan bo‘lsa, hosilni yig‘ib olish paytiga kelib nobud bo‘ladilar. Tuproqdan donga stolbnyak, gazli gangrena, tuberkulyoz va boshqa kasalliklarni keltirib chiqaruvchi mikroblar o‘tadi.
Don massasiga kasal yoki sog‘ hayvonlardan mikroorganizmlar don qishloq xojalik dalalarida e’tiborsiz saqlash natijasida o‘tib qoladi. Bu sharoitda donga sapa, yuqumli meningit, yuqumli anemiya, tulyaremiya va boshqa kasalliklarni keltirib chiqaradigan mikroblar tushadi.
Patogen mikroorganizmlar bilan kasallangan don turkumiga qarshi karantin choralar qo‘llaniladi.

2. 
   Don massasi mikrofloralari hayot faoliyatiga ta’sir qiladigan sharoitlar. Don massasidagi mikroorganizmlarning hayot faoliyatiga quyidagi omillar ta’sir qiladi:
   

1.