O’zbekiston respublikasi jismoniy tarbiya va sport vazirligi o’zbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti eshkak eshish nazariyasi va uslubiyati chirchiq-2020 yil

Ko’rgazmalilik tamoyili. Ko’rgazmalilik tamoyili shug’ullanuvchilarga o’rganilayotgan harakat haqida aniq tasavvurni hosil qilish bilan amalga oshiriladi.
Ko’rgazmali ta`lim – harakat tasavvurini aniq va to’liq shakllanishiga olib keladi. Ko’rgazmalilik tamoyili ayniqsa, harakat haqidagi tasvvurni hasil qilish nisbatan qiyinroq bo’lgan yosh bolalar bilan shug’ullanishda muhim ahamiyatga ega. Ko’rgazmalilik ularga sport turi haqida bazaviy bilimlarni egallashda dastlabki qadam hisoblanadi.
Ko’rgazmalilik tamoyili har xil vositalarni qo’llash orqali amalga oshiriladi (harakat texnikasini namunaviy ko’rsatish, musobaqalarni ko’rsatish va shu kabilar).
O’rgatish natijalarining qat`iylik tamoyili. O’rgatish natijalarining qat`iylik tamoyili bilim, ko’nikma va malakalarni qat`iy egallash zaruratini o’z ichiga oladi. Harakat ko’nikmalarini qat`iyligi ostida nafaqat ularni uzoq muddatga saqlash, balki ularning barqarorligi, ularni har xil sharoitlarda qo’llay olish qobiliyati ham yotadi. Masalan, noqulay ob-havo sharoitida eshkak eshish; murakkab taktik vazifalarni yechish va shu kabilar. Shuning uchun eshkak eshuvchining bilim va ko’nikmalarni qat`iy egallashi barcha kuchlarni: ijodiy idrok, xotira (logik va motor), faol ijodiy fikrlash, mavjud ko’nikmalarni safarbar qilish qobiliyati bilan birga optimal zo’riqishda amalga oshiriladi. Bir vaqtning o’zida har bir sportchiga individual yondashuv aniqlanadi.
Jamoaviylikni his qilishni tarbiyalash – ta`limning muhim vazifasidir. Murabbiy sportchilar guruhi oldiga umumiy harakat vazifasini qo’yganda uni amalga oshirish uchun sportchilar hamkorlikda ishlashadi. Sportchilarning har biri nafaqat o’z vazifasini, balki butun jamoa vazifasini yechish yo’lini izlashadi.
Murabbiy jamoada ishlashni boshqarishni amalga oshirishda sportchilarning jismoniy rivojlanish darajasini, harakat imkoniyatlari zahirasini, xarakter va temperament xususiyatlari farqini, fikrlash jarayonining kuchi va darajasini hisobga olgan holda har biriga individual yondashuvdan keng foydalanadi. Shuni esdan chiqarmaslik kerakki, shug’ullanuvchilar yoshi qanchalik kichik bo’lsa, ta`lim jarayonini individuallashtirish zarurati shunchalik katta bo’ladi.