O‘rтa maxsus, kasb-hunar тa’limi markazi

61-mashq. Gaplarni o‘qing. Kesimlarini topib, ikki ustunga yozing.

Ot kesim Fe’l kesim

I. Тilimiz juda boy, chiroyli. Bu tilda ifoda etib bo‘lmaydigan fikr, tuyg‘u yo‘q. Afsuski, radiomizda ko‘pincha xalq bilan mana shu boy, chiroyli, purqudrat tilda gaplashishmaydi. Nima uchun ko‘cha harakati qoidasini buzgan kishiga militsiya hushtak chaladi-yu, butun bir tilni buzayotganlarga hech kim hushtak chalmaydi? Yozuv­chining xalqqa aytadigan gapi naqadar muhim, naqadar salmoqli, naqadar zarur bo‘lsa, kitobxonning qalbiga olib kiradigan obraz shu qadar kuchli bo‘lishi kerak. Badiiy asarga baho berishda yuz-xotir, g‘araz, hasad, laganbardorlik singari illatlar adabiyotga yo‘l topolmaydi.
(A. Qahhor)


II. 1. Mirzacho‘lda ham cho‘lni bo‘stonga aylantirayotgan odamlar juda ko‘p. 2. U paytlarda xo‘jalikda ko‘zga ko‘rinadigan muhtasham imoratning o‘zi yo‘q edi. 3. Тoshkentga tushib, bir mashinada o‘tin-ko‘mir olib chiqdik, eski shahar bozoridan bitta o‘ttizinchi lampa oldik. 4. Bog‘imizning gavjum bo‘lishi bejiz emas edi. 5. A. Qahhor oddiy dehqon­dan tortib, to akademikkacha — hamma­ning ko‘nglini topa olardilar, odamning ko‘ngliga tushadigan birgina kaliti bor, bu kalit — kamtarlik, oddiylikdir. 6. Uyimizdan yaxshilar qadami sira uzilmas edi.
(K. Qahhorova)


62-mashq. Matnni ko‘chirib yozing. Kesimini topib, uning tuzilishiga va ifodalanishiga ko‘ra turlarini yozing.


MusiQaning Qudrati

Rivoyat qilishlaricha, Olloh yaratgan o‘n sakkiz ming olam ichida eng g‘aroyibi bo‘lgan inson dunyoga kelar ekan, unga jon musiqa orqali singdirilibdi. Shundan buyon inson o‘z hayotini musiqasiz tasavvur eta olmaydi. Zero, kuy-qo‘shiq kishiga cheksiz estetik zavq berishi barobarida uning qalbida ajib his-tuyg‘u uyg‘o­tadiki, u insonni doimo ezgulikka chorlaydi. Shu bois bo‘lsa kerak, asrlar mobaynida ota-bobolarimiz farzand tarbiyasida musiqa ilmiga alohida e’tibor bilan yondashganlar. Zotan, musiqaga, kuy-qo‘shiqqa yoshligidanoq oshno bo‘lgan insonning hech qachon ko‘ngliga adovat, qo‘lidan yovuzlik kelmaydi.

Bugun bobolar tomonidan aytilgan ushbu fikrlarning naqadar haqiqat ekanligini respublikamizning turli musiqa dargohlarida tahsil olayotgan talaba-yoshlarning fikr-o‘ylari misolida ham bilib olishimiz mumkin.
(Gazetadan)