Orta Aziyada qollanılg’an kalendarlar. Joba

Hijriydı anıqlaw formulası boyınsha tapsırmalardı orınlaw
h = m – 622 + m—622
32
h = 2011 – 622 + 2011—622
32
h = 2011 – 622 + 43
H = 1432


Eramiz jilin aniqlaw formulasi bоyinsha tapsırmalardı orınlaw
M = h - h + 622
33
M = 1432 – 1432 + 622
33
M = (1432 – 43) + 622
M = 1389 + 622 = 2011
M = 2011


Hijriy-qamariy jıl esabında bir jıl 354 ku’n boladı. Taq aylar (muharram, rabi ul-aldın, jumodu-l-aldın, erejep, ramazon, zulqada) - 30 ku’nnen, jup aylar (sapar, rabi us-sanıy (oxir), jumodu-s-sanıy, sha'bon, shavvol, zulxijja) - 29 ku’nnen esaplanadı. Hijriy-qamariy kalendarda kabisa jılları rejimi arab da’wriyligine ko’re esaplanadı. Ol jag’dayda 30 jılda 11 dana kabisa jılı bar. Kabisa jılındag’ı bir ku’n zulxijja ayi aqırına qosıladı. Hijriy eramizdin’ jılg’a salıstırg’anda qısqa (354 yamasa 355) bolg’anı sebepli, jıl bası ha’r jılı belgili waqıtta kelmeydi. Kelesi jıl aldıng’ı jılg’a salıstırg’anda 10, 11 yamasa 12 ku’n (jıldın’ a’piwayı yamasa kabisa bolıwına qaray) erte keledi. Eramizdin’ esapta otız u’sh jıl, hijriy esapta otız to’rt jılg’a ese boladı. Islam dini tarqalg’an barlıq ma’mleketlerde Hijriy-qamariy jıl esabı diniy kalendar sıpatında qabıl etilgen. Ruwza, xayit, haj sıyaqlı islamıy sıyınıwlar sol kalendar tiykarında alıp bariladı. Hijriy-qamariy jıl esabı VIII a’sirden baslap Islam dini, arab tili ha’m jazıwı menen birge Orta Aziyag’a kirip keldi. XX a’sirdin’ birinshi sheregine shekem Orta Aziya sol jıl esabınan paydalandılar.
Hijriy-qamariy jil aylari

№	Ay atlari	Kuni
1.	Muharram	30
2.	Safar	29
3.	Rabiul – avval	30
4.	Rabiul – oxir	29
5.	Jumodiul - avval	30
6.	Jumodiul - oxir	29
7.	Rajab	30
8.	Sha’bon	29
9.	Ramazon	30
10.	Shavvol	29
11.	Zul – qa’da	30
12.	Zul – hijja	- 30