O’quv materiallar

1. Davriy jarayon – ekish materiali fermenterga uzatilgandan so‘ng, texnologik parametrlari o‘rnatiladi (harorat, rn, aralashtirgich aylanish soni) va jarayon so‘nggi mahsulot hosil bo‘lgunga qadar o‘zi amalga oshadi. Bu jarayon iqtisodiy jihatdan foydasi kamdir, chunki so‘nggi mahsulot miqdori kam chiqadi.
2. Yarim davriy jarayon yoki boshqariladigan fermentatsiya – davriy jarayondan fermentatsiya jarayonida fermentyorga turli oziqa moddalari qo‘shilishi bilan (uglerod azot manbalari), rn boshqarilishi bilan va ma’lum vaqtda o‘tmishdosh modda qo‘shilishi bilan ajralib turadi .
YArim davriy jarayon iqtisodiy jihatdan foydali bo‘lib, so‘nggi mahsulot chiqish hajmi kattadir.
3. Uzluksiz jarayon. Biosintez jarayonida fermentyordan ma’lum miqdordagi kultural suyuqligi olinadi va boshqa fermenterga o‘tkaziladi, unda ham biosintez jarayoni amalga oshadi.
Kultural suyuqlik ekish materiali sifatida hizmatqiladi. Kultural suyuqlik olingan fermentyorga shuncha hajmda suv qo‘shiladi va biosintez jarayoni davom etaveradi. Bu manipulyasiya doim takrorlanib turadi. Bunda kultural suyuqlik bir fermentyordan ikkinchi fermentyorga o‘tkazilib boraveriladi. Bu jarayonni ustunligi shundaki, bunda ekish materialining o‘sish bosqichi kisqaradi.
4. Ko‘p bosqichli jarayon. Fermentatsiya so‘nggida 90% kultural suyuqlik to‘kib yuboriladi, qolgan qismi esa ekish materiali sifatida hizmat qiladi.


NAZORAT UCHUN SAVOLLAR
1. Biologik faol moddalarga ta’rif bering. Organizmga BFM kelib tushish manbalarini aytib bering.
2. BFM larni klassifikatsiyasi.
3. BFM ning kimyoviy tuzilishiga kщra klassifikatsiyalanishini aytib bering.
4. BFM ning inson organizmidagi vazifasini tushuntirib bering.
5.Dori vositalarini yaratish va ishlab chiqarishdagi zamonaviy biotexnologiyaning roli.
6. Zamonaviy farmatsiyada biotexnologiyaning roli.
7. BFM ni olishning biotexnologik usullarini o‘ziga xos jixatlarini aytib bering.
8. BFM ni olish manbalarini sanab o‘ting.
9. Biotexnologik ishlab chiqarish sharoitida BFM lar sintezi va ularga qo‘yiladigan umumiy talablarlarni bayon eting.
3 – MA’RUZA