O’quv darslik

LEVOMITSETIN GURUHI 
Antibiotik levomitsetinni 
Streptomyces venezuelae
ishlab chiqaradi. Uni 
kultural suyuqlikdan ajratiladi, hamda sintetik yo‘l bilan olinadi. Levomitsetin 
(xloramfenikol) keng ta'sir spektriga ega, ya'ni gramm musbat va gramm manfiy 
bakteriyalar, shu jumladan ichak bakteriyalari oilasi, inflyuens tayoqchalari 
hamda riketsiyalar, xlamidiyalar, brutselyoz, tulermiya qo‘zg‘otuvchisiga ta'sir 
ko‘rsatadi. Kislotaga chidamli mikobakteriyalar, ko‘k yiring tayoqchisi, protey, 
sodda jonivorlar levomitsetinga kam sezuvchan yoki umuman sezuvchan 
emaslar. Levometsitinning antimikrob ta'sir mexanizimi uning ribosomalarga 
ta'siri va oqsil sintezini kamaytirish hamda peptidiltransferaza faolligini 
susaytirish bilan bog‘liq bo‘lib, asosan bakteriostatik ta'sirni yuzaga chiqishida 
namoyon bo‘ladi. 
____________________________________ 

---

- 850 -
1
Disbakteriozning shakllaridan biri bo‘lib, Clastridium difficile zaxari ta'sirida 
ri-vojlanadi. 
Mikroorganizmlarning levomitsitinga nisbatan chidamlilik orttirishlari 
sekin rivojlanadi. Me'da ichak tizimidan levomitsitin yaxshi so‘riladi qon 
zardobida eng yuqori konsentratsiyasi taxminan 2 soatdan keyin yuzaga keladi. 
Levomitsetinni qonda bakteriostatik konsentratsiyasini saqlash uchun har 6 
soatda beriladi. Antibiotikning talaygina qismi qon zardobidagi albuminlar bilan 
bog‘lanadi. Levomitsetin har-xil to‘qimalardan, shu jumladan, gematoensefalik 
barerdan yaxshi o‘tadi. Orqa miya suyuqligida (likvor)da levomitsitinni 
konsentiratsiyasi qon zardobiga nisbatan 2 marta kam. Uning asosiy miqdori 
jigarda kimyoviy o‘zgarishga uchraydi. Hosil bo‘lgan kon'yugatlar va taxminan 
10% o‘zgarmagan holda buyurak orqali ajraladi. Qon hosil qilish jarayoniga 
bo‘lgan jiddiy salbiy ta'siri tufayli levomitsetin zaxira antibiotiklari safiga 
kiritilgan faqat boshqa antibiotiklar samarasiz bo‘lgan hollardagina qo‘llaniladi 
(8- jadvalga qaralsin ). Uni qo‘llanishga ko‘rsatmalar asosan qorin tifi 
salmonellyozlar (ovqat-toksiko infeksiyasi) va rikketsiozlar. B'azan uni 
infilyuens tayoqchasi chaqirgan xastaliklarda (meningit, peshob ajratish 
yo‘llarining infeksiyasi ) qora oqsoqda va boshqa infeksiyalarda qo‘llaniladi. 
Odatda levomitsetin ichiladi. Levomitsetinning eritmalari va linimentini
maxalliy
1
qo‘llashadi. Parenteral kiritish uchun eruvchan levomitsetin
suksinat (klorotsid) ishlab chiqarilmoqda. Uni teri ostiga mushakga va tomirga 
kiritiladi. 
Avval 
qayd 
etilganidek, 
levomitsetin 
retikulotsitopeniya, 
granulotsitopeniya va og‘ir holatlarda aplastik anemiya bilan kechuvchi qon 
xosil bo‘lishini susaytiradi
2
.
_____________________________________________ 
1
Levomitsetinning sintetik ratsemati bo‘lmish sintomitsinni xam maxalliy 
qo‘llashadi. Sintomitsin levomitsetindan va o‘ngga aylantiruvchi izomerdan 
tashkil topgan. So‘nggisi mikrobga qarshi ta'sirga ega emas 

---

- 851 -
2
Levomitsetin ta'sirida qon hosil bo‘lishining kuchli darajada buzilishining 
sababi sensibilizatsiya yoki idiosinkraziya (nasliy enzimopatiyalar) bilan bog‘liq 
deb hisoblanadi. Shu bilan bir qatorda levomitsetin suyak mag‘ziga moddanning 
dozasiga bog‘liq ravishda, bevosita toksik ta'sir ko‘rsatadi.