O’qish 4- sinf 1-dars Mavzu: Istiqlolim- istiqbolim. Mangulikka tatigulik kun

Uchinchi ertak ko’rinishi: “ziyrak uch yigit”
Savol: - Bu ertak qahramonlarini taniy olasizmi?

• 
  Ertakning oxiri qanday tugaydi?
  
• 
  Yana qanday o’zbek xalq ertaklaridan bilasiz?
  
• 
  “Tulki va xo’roz”, “Uch
  

Og’a – ini botirlar”, “Kenja botir”, “ Ochko’z boy”, “Hiylagarning jazosi”, “Ko’zacha bilan tulki”….
Boshqa xalq ertaklaridan ham bilasizmi?

• 
  Ha. Rus xalq ertaklaridan “Sholg’om”, “Bo’g’irsoq”, “Oltin baliq”, “Shum tulki”, “ Shoh Saltan haqida ertak”, “Bukri toychoq”…
  

- Bu ertak qahramoni kim?
- Bu etik kiygan mushuk.
- Barakalla, to’g’ri topdingiz.
III.Yangi mavzu bayoni:
Odamdan nima qoladi?
Qo'lingelarouzunbo'lsa, seno'zfe'l-atvoringniezgutut. Yigitlik mangu emas, u juda tez kechadi. Tiriklik chirog'i ham ko'z ochib-yumguncha o'chadi. Hayot tushdek bir gap. U yashindek tez kechadi. Tiriklikda jami ezguliklarni yig'moq kerak. Ular keyinchalik yegulik va kiygulik bo'ladi. Kishilarning ezgusi bu haqda shunday deydi:
— Bu nafas oluvchi, ya'ni tirik jon, oxir-oqibatda o'ladi. Axir olamda tug'ilgan odamzodning biri ozroq, boshqa biri ko'proq yashaydi, so'ng baribir vafot etadi. Lekin podshoning ham, oddiy odamning ham vafotidan keyin qoladigan narsasi — nomi bor.
Agar senga shu navbat joyi tekkan bo'lsa, sen unga munosib tarzda yashagin.
Tirik oxir o’lar qora yer quchib
Norn ezgu esa-chi, ketarmi o'chib?!
Ikki xil nom qolar tilda begumon:
Biri yaxshilig-u, birisi yomon.
Dono maqtov olar, nodon-chi — so'kish
O'zing o'yla, senga ma'qul qaysi ish?
Ezgularning nomi buyuk bo'ladi, yomonlar nasibi esa qarg'ish va so'kishdan boshqa narsa bo'lmaydi. Bunga tarixdan quyidagi hodisa juda yaxshi misoldir:
Nedan bo'ldi Zahhok so'kishga duchor, Faridunga nechun omad sazovor? Biri ezgu erdi — oldi u duo, Esiz bo'lgani-chi, so'kish beado.
Ana endi o'zing aytgin-chi, sening tabiatingga ezgulik mosmi yoxud yomonlik? Sen o'z sha'ningga maqtov istaysanmi, yoki so'kish - qarg'ishmi?
Tilaging qanaqa bo'lsa, shundan kelib chiqib o'zing birini tanlab ol. Keyin o'kinib yurma.
Shunga o'xshatibdi sinagan odam,
Sinagan odamga ayondir olam.
Yaxshi nom oladi, ko'r, ezgu kishi,
Yomonlar nasibi — el-yurt qarg'ishi.
Tajribalarda juda ko'p marta tasdiqlangan shunday hikmat bor: yomonlarning omadi hech qachon kelmaydi, ularning ishi har vaqt orqaga ketadi:
Yomonlik go'yo o't, yondirar, yoqar, O'tishga kechig yo'q: u soy tez oqar.