REJA:
1. Ilm-u hikmat suvni yondirar
2. Ilm hayot chirog’i
3. Ilmning bugungi kundagi roli
Xalqimizda beshikdan to qabrgacha im izla, degan ibora bor. Albatta, inson qanchao`qisa, izlansa shuncha ko`p biladi. Ilm tog`risida islom dinida ham juda ko`p boy mazmunga ega so`zlarni ko`rishimiz mumkin. Alloh taolo Qu`roni karimda ilm ahlini quyidagicha ta`riflaydi; “Biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng bo`ladilarmi?, “Albatta, Allohdan bandalari ichidan faqat olimlarigina qo`rqarlar”. Oliyjanob shari`atimiz doimo ilmga targ`ib qilib, johillikka qarshi kurashgan. Islom dini ilm olishga shu qadar e`tibor berganligidan har bir shaxs uchun ilm olishlikni farz
qildi. Chunki ilm bilangina namoz,
ro`za kabi ibodatlarni o`rganish,
hayotimiz mobaynida duch keladigan barcha hodisalar-u muammolarni to`g`ri hal etish mumkin. Islom tarixiga nazar tashlaydigan bo`lsak barcha musilmonlar
yoshidan qat`iy nazar Rasululloh
(s.a.v) ning “Beshikdan toqabrgacha ilm izla ” degan hadislariga amal qilib, umurlarini ilmga bag`ishlaganlar. Umr bo`yi madrasaga qatnab o`zlarini tolibi ilm deb hisoblaganlar. Buning natijasida ilm-fan, madaniyat misilsiz darajadarivojlaninib, yetuk ulamolar yetishib chiqqan. Bu mavzuni qayta esga olishimizning asosiy sababi bugungi kunda ilm-fan, madaniyat rivojlanishi bilan birgalikda,inson kamolotiga halal yetkazadigan ayniqsa, yoshlarning dunyo qarashi, fikrlashini salbiy tarafga o`zgartirib yuboradigan turli vositalar ham teng rivojlanib bormoqda. Buning natijasida yoshlar ilm-fandan uzoqlashib o`zlari uchun na dunyosiga va na oxiratiga foyda bo`lmaydigan mashg`ulotlar bilan bilan band bo`lib qoldi. Buning misolini internet kafelarida, juda bo`lmaganda uyda televizor qoshida turli seriallarni ko`rib vaqtni behudaga sarflayotgan, faqat vaqtni zoya qilib gina qolmay tarbiyasi ham izdan chiqib borayotgan yosh farzandlarimiz,o’smir yigit qizlarimizda ko’rishimiz mumkin. Hozirda ota-onaning farzand oldidagi burchlari hammaga ma`lum. Ularni yuvib-tarash, yedirib-ichirish, xech kimdan kam bo’lmagan holatda kiyintirish sog’lig’i uchun kerakli narsalar bilan ta’minlashda barcha
barobar jonbozlik ko’rsatmoqda.Ammo ularni ta’lim va tarbiyasi borasida xanuzgacha ko’zga tashlanib turibdi. To’g’ri,farzandim kelajakda qiylanmasin, hech kimdan kam bo’lmasin deb,bilim olishga shartsharoitlarni yaratib berayotgan otaonalar kam emas. Biroq ularni eng muhimi mafkuraviy, ma’naviy ruhiy jihatdan sog’lom tarbiya berishga,ularni rostgo’y, e’tiqodli imonli, xalolu-xarom, rostuyolg’on nima ekanligini to’g’ri tushunib yetadigan har tomonlama talabga javob beradigon bo’lib tarbiya qilishlari zarur. Bu narsalarga ilim olishlik yo’li bilan erishiladi. Har bir musulmon uchun o’ziga kerakli, hayoti uchun zarur ilimni, dinu-diyonatni, xalol-xaromni bilish, buning uchun zarur bo’lgan narsalarni o’rganish farzi ayondir.Har bir musulmon bu ishni qilishi shart, odam gunohkor bo’ladi deyiladi. Alloh taolo Qur’oni karimda ; “Biladiganlar bilan bilmaydiganlar teng bo’ladilarmi (Fotir surasi-28), degan. Albatta teng bo’lmaydilar. Oyatda ilimli doimo ustun turishi fazilatli xisoblanishi, ilimsizda esa bu narsalar bo’lmasligiga ishora
qilinmoqda. Ularni yuvib-tarash, yedirib-ichirish, xech kimdan kam bo’lmagan holatda kiyintirish sog’lig’i uchun kerakli
narsalar bilan ta’minlashda barcha
barobar jonbozlik ko’rsatmoqda.Ammo ularni ta’lim va tarbiyasi borasida xanuzgacha ko’zga tashlanib turibdi. To’g’ri,farzandim kelajakda qiylanmasin, hech kimdan kam bo’lmasin deb,bilim olishga shartsharoitlarni yaratib berayotgan otaonalar kam emas. Biroq ularni eng muhimi mafkuraviy, ma’naviy ruhiy jihatdan sog’lom tarbiya berishga,ularni rostgo’y, e’tiqodli imonli, xalolu-xarom, rostuyolg’on nima ekanligini to’g’ri tushunib yetadigan har tomonlama talabga javob
beradigon bo’lib tarbiya qilishlari zarur. Bu narsalarga ilim olishlik yo’li bilan erishiladi. Har bir musulmon uchun o’ziga kerakli, hayoti uchun zarur ilimni, dinu-diyonatni, xalol-xaromni bilish, buning uchun zarur bo’lgan narsalarni o’rganish farzi ayondir. Har bir musulmon bu ishni qilishi shart,
odam gunohkor bo’ladi deyiladi.Alloh taolo Qur’oni karimda ; “Biladiganlar bilan bilmaydiganlar
teng bo’ladilarmi (Fotir surasi-28),
degan. Albatta teng bo’lmaydilar.
Oyatda ilimli doimo ustun turishi
fazilatli xisoblanishi, ilimsizda esa bu
narsalar bo’lmasligiga ishora
qilinmoqda. Payg`ambar sollolohu alayhi vassallam ham o`z hadisi shariflarida; “Ikki hislat munofiqda jam bo`lmaydi: go`zal shakl va dinda faqih bo`lishlik” deganlari “Ey ummatlarim , munofiq bo`lmayin desangiz, go`zal shaklga ega bo`lishga va dinda faqih bo`lishga urininglar” deganlaridir. Ilm haqida sharq hikmatlari Ilm o`rganish har bir musilmon uchun farzdir. Beshikdan to qabrgacha ilm izla. Bir soatgina ilm o`rganish bir kechalik ibodatdan yaxshidir. Avvalo olim bo`l! Loaqal ta`lim oluvchi yoki tinglovchi, ilmu ulamolarni sevuvchi bo’lgin.
Do'stlaringiz bilan baham: |