Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

1.4.1. Fazoviy obyektsinflari turlari 
Vektor geometriyasiga ega geografik obyektlar,ya’ni vektorli obyektlar ko‘p 
yo‘nalishli bo‘lib, diskret chegarali obyektlarni tasvirlash uchun mosdir. Ko‘chalar, 
ma’muriy chegaralar va yer maydonlari bunday obyektlarga misol bo‘ladi. 
Fazoviy obyekt
deb, odatda,o‘zining geografik tavsifini axborot qatlamlarining 
biror qatorida nuqta, chiziq yoki poligon ko‘rinishida saqlovchi obyektga aytiladi. 
ArcGIS fazoviy ma’lumotsinflari bir turdagi obyektlarning umumiy fazoviy 
joylashishi ko‘rsatkichlari yig‘indisidir. Masalan, chiziqli obyektlar sinfi. Bu sinf 
yo‘llarning o‘q chizig‘ini ko‘rsatadi. 
Odatda, fazoviy obyektsinflari nuqta, chiziq yoki poligonlarning mavzuli 
yig‘indisidir. Fazoviy obyektlarning 7 xil sinflari mavjud bo‘lib, ulardan birinchi 
uchtasi axborotlar bazasi va Geoma’lumot bazalarida ko‘rsatiladi. Qolgan to‘rtta 
sinflar faqat Geoma’lumot bazalariga bog‘liqdir.
Nuqtalar
chiziq yoki poligon orqali belgilab bo‘lmaydigan juda kichik hamda 
nuqtasimon fazoviy obyektlarni ko‘rsatish uchun qo‘llaniladi.
Chiziqlar
irmoq, ko‘chalarning markaziy chiziqlari kabi, poligon tarzida 
Annotatsiyalar 

---

15 
ko‘rsatib bo‘lmaydigan,haddan tashqari tor geografik obyektlarning shakli va 
joylashish o‘rnini tasvirlash uchun qo‘llaniladi. 
Poligonlar
–bir turdagi fazoviy obyektlarning joylashgan o‘rni va shaklini 
namoyish etuvchi ko‘ptaraflama maydonli obyektlar to‘plami. Ularga misol 
tariqasida ma’muriy rayonlar, okruglar, yer maydonlari, tuproq turlari va yerdan 
foydalanuvchilar zonalarini keltirish mumkin. 
Annotatsiyalar
–kartadagi tarkibida tekstni aks ettiruvchi o‘lchamlarga ega 
yozuv. Masalan, har bir annotatsiyaning tekstli qatoridan tashqari u yerda boshqa 
xususiyatlar ham saqlanadi. Misol uchun, tekstni joylashtirish uchun shakl 
nuqtalari, uning shrifti va nuqtali o‘lchami, shuningdek, tasvirlashning boshqa 
xususiyatlari ham bo‘lishi mumkin. Annotatsiya, shuningdek, ustiga yozib 
qo‘yiladigan obyektlar bilan ham bog‘liq bo‘lishi mumkin va tarkibiga kenja 
sinflarni ham olishi mumkin.