Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sadulla Avezbayev, Otabek Sadullayevich Avezbayev geoma’lumotlar bazasi va arxitekturasi

 
Replikani sinxronlash. 
Replika yaratilishi bilan siz geomaʼlumotlar bazasi 
replikalari o‘rtasidagi o‘zgarishlarni sinxronlashni boshlashingiz mumkin bo‘ladi. 
Tizimingizning ishlashini yanada samaraliroq qilish uchun o‘zgarishlarni 
sinxronlash strategiyasini ishlab chiqish mumkin. Quyida tizimingiz uchun optimal 
strategiyani aniqlashda inobatga olishingiz kerak bo‘ladigan vaziyatlar keltirilgan. 
1.
Sinxronlash usullari. Oldin o‘zingiz uchun ma’qul bo‘ladigan 
sinxronlash usulini aniqlab oling. Quyida ba’zi variantlar ro‘yxati keltirilgan: 
–
qo‘lbola sinxronlash. Agar siz faqat kam sonli replikalar bilan 
ishlasangiz va o‘zgarishlarni tez-tez sinxronlashni rejalashtirmayotgan bo‘lsangiz, 
unda ArcGIS da mavjud bo‘lgan uskunalardan foydalanishingiz mumkin. 
Taqsimlangan geomaʼlumotlar bazasi (Distributed Geodatabase) uskunalar paneli 

---

163 
va Katalog daraxtidagi Taqsimlangan geomaʼlumotlar bazasi (Distributed 
Geodatabase) kontekstli menyusi sinxronlashni bajarish uchun ustalar bilan 
ishlashni taqdim etadi; 
–
agentlar yordamida avtomat tarzda sinxronlash. Katta miqdordagi 
replikalar mavjud bo‘lgan yoki tez-tez sinxronlashtiriladigan tizimlar bilan 
ishlaganingizda, replikatsiya agentini yaratish imkoniyatini ko‘rib chiqsangiz 
maqsadga muvofiq bo‘ladi. Replikatsiya agenti replikatsiyalangan geomaʼlumotlar 
bazalariga avtomat tarzda ulanish va kerakli bo‘lgan sinxronlashlarni bajarish yo‘li 
orqali ishlaydi. Bunday holatda so‘nggi foydalanuvchilarga o‘zlari tomonidan 
ma’lumotlar bazalarining sinxronlashtirilishini bajarishlariga hojat qolmaydi, 
chunki bu avtomat tarzda bajariladi. Tarmoqqa ulangan muhitda sinxronlash 
agentini yaratish uchun quyidagi texnologiyalardan foydalanish mumkin: 
–
Geoishlov berish uskunalari yordamida sinxronlash; 
–
ArcObjects yordamida sinxronlash. 
Avtonom muhitda siz to‘liq avtomatlashgan tizimni yarata olmaysiz. Buning 
kelib chiqishiga sabab, axborotlarning ma’lumot saqlovchilarda qo‘lbola 
o‘tkazilishi, masalan, CD yoki DVD da va taqsimlash agenti dasturi yordamida 
qaytarilishi, masalan FTP, USPS va h.k. 
2.
Sinxronlashtirish 
va 
muammolar. 
Agar 
replika 
maʼlumotlariningo‘zgarishi 
bog‘langan 
replikalardagi 
sinxronlashgan 
maʼlumotlaro‘zgarishlari bilan kelisha olmaydigan bo‘lsa (muammo bo‘lsa), unda 
bunday muammoni bartaraf qilish usulini aniqlash kerak bo‘ladi.
3.
Sinxronlashadigan maʼlumotlar. Ajratib olingan replikalar bilan 
ishlaganda tarmoqlangan replikalarda bajarilgan barcha ma’lumoto‘zgarishlari 
sinxronlashtiriladi. Ikki taraflama va bir taraflama replikalar bilan ishlaganda faqat 
filtrlar 
shartlari 
va 
munosabatlar 
sinflari 
shartlarini 
qanoatlantiruvchi 
o‘zgarishlargina o‘rnatiladi.
4.
Maʼlumotlarhajmi. Sinxronlashda faqat so‘nggi sinxronlash vaqtidan 
beri bajarilgan o‘zgarishlar qabul qilinadi.

---

164 
5.
Replikalar sinxronlashtiriladigan tartib. Agar siz bir necha replikalar 
bilan ishlasangiz, unda ularning sinxronlashadigan tartibi ahamiyatga ega bo‘ladi.
6.
Sxemaning o‘zgarishi. Geomaʼlumotlar bazasi replikatsiyasi sxemaning 
o‘zgarib qolishi imkoniyatiga yo‘l qo‘yish uchun mo‘ljallangan. Ya’ni, 
sinxronlashtirish replikatsiyalangan maʼlumotlar uchun sxemao‘zgartirilgan 
taqdirda ham ishlashi mumkin degani.
7.
Xatolar bilan ishlash. Sinxronlash jarayonida turli xil sabablarga ko‘ra 
xatolar kelib chiqishi mumkin. Tarmoqqa ulangan tizimda kompyuter tarmog‘i 
ishdan chiqishi yoki muammoli replikani sinxronlashga urinishingiz mumkin. 
Avtonom tizimda axborotni yo‘qotishingiz yoki adashib xatni noto‘g‘ri ketma–
ketlikda import qilishingiz mumkin. Barcha shunday holatlarda tizim yaxlit holatda 
qoladigan qilibloyihalashtirilgan.