Oliy va o‘rta maxsus ta`lim

Ishning borishi : Tajriba

O’qituvchidan olingan 2 xil organik moddaning sirt tarangligi stalogmometr usuli yordamida o’lchash va ularning paraxorlarini (5) formula yordamida hisoblash, Berilgan jadvaldan foydalanib benzol, aniline, nitrobenzol paraxorlari hisoblanadi Hisobot 1 olingan natijalar asosida grafik tuziladi absissa o’qiga – temperatura ordinata – o’qiga sirt taranglik koeffitsiyenti joylashtiradi. 2. organik birikmalar paraxorlari hisoblanadi.

Nazorat savollar.

1. Bachinskiy formulasini yozing.

8. LABORATORIYA ISHI

Mavzu: Reaksiyalarning xususiy va umumiy tartiblarini aniqlash Ishning maqsadi:

1. 
   Saxaroza inversiyasining tezlik konstantasini aniqlash;
   
2. 
   Reaksiyalarning faollanish energiyalarini aniqlash
   

Topshiriqlar:

• 
  Berilgan harorat uchun saxaroza invarsiyasining tezlik konstantasini aniqlang;
  
• 
  Inversiya reaksiyasining faollanish energiyasini toping;
  

NAZARIY QISM

Tezlik doimiysi haqida tushuncha
Tezlik doimiysi reaksiyaning kinetik teglamasidagi proporsionalllk koeffisenti bo‘lib, reaksiya tezligining reagentlar konsentrasiyasiga bog‘likligini ifodalaydi. Masalan,
aA+bB=cC+dD
ko‘rinishidagi bimolekulyar gomogen reaksiyalar uchun tezlik tenglamasi
V=k[A]^a[B]^B
ko‘rinishida ifodalanadi.
Agar ikkala reagentlar konsentrasiyasi 1 mol/l ni tashkil qilsa V=k, ya'ni «tezlik doimiysi» — reagentlarning boshlangach konsentrasiyasj 1 mol/l bo‘lgandagi reaksiya tezligidir va u ta'sirlashuvchi moddalar kimyoviy tabiatining reaksiya tezligiga ta'sirini ifodalaydi.
Tezlik doimiysi reagentlar konsentrasiyasiga bog‘liq emas, lekin reaksiya o‘tkaziladigan haroratga, eritma ion kuchiga, organik erituvchi tabiatiga va katalizator yoki ingibitor ishtirokiga bog‘liq. U berilgan sharoitda (faza, muhit, harorat, eritma ion kuchi va boshq) reaksiyani kinetik jixatdan tavsiflaydi. Tezlik doimiysini o‘lcham birligi kimyoviy reaksiyaning tartibiga bog‘liq:
1 — tartibli uchun vaqt^-1 (s^-1, soat^-1); 2 — tartibli uchun (mol/l)^-1; 3 — tartibli uchun esa (mol/l)^-2/s.