Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети логопедик ритмика

“Кучли кичкинтой”

Болалар галма-галдан педагогнинг қўшилган панжалари орасини очишга ҳаракат қиладилар, лекин қила олмайдилар. Педагог: ―Мен жуда кучлиман‖ дейди. Бола ўзининг қўл панжаларини қўшиб олади, педагог эса уларни орасини оча олмайди. Педагог: ―Сен жуда кучлисан‖ дейди. Бола педагогнинг қўлларини орасини очади ва у болани кучли бўлгани учун мақтайди.

Пассив гимнастика

“Қушча қанотларини силкитяпти”
(Диққатни, ритмни ****, қўллар ҳаракатини, нафас чиқариш давомийлигини, овозга тақлид қилишни ривожлантирувчи).
Педагог боладан кейин туради, боланинг оѐқлари товон кенглигида (―қушчанинг оѐқлари‖), қўллар кафтлар билан гавдага қисилган (―қушча‖ қанотларини қисиб олди‖).
Педагог боланинг қўлларини кўтаради ва уларни озгина орқага узатиб қўяди (―қушча қанотларини кўтарди‖).
Педагог боланинг панжаларини олади ва уларни силкитиб қўлларни пастга туширади. Боланинг қўлларини пастга тушириб, у ―Кви-кви-кви‖ **** дейди.
Сўнгра аста-секин пассив ҳаракатлардан фаолларига ўтиш мумкин. Педагог боланинг олдида туради, унинг олдида таниш бўлган машқларни бажаради, шу билан бирга унда ҳаракатларни ва ―кви-кви-кви‖ сўзларини мустақил қайтаришга хоқиш уйқонади.

“Қушча дончаларни чўқимоқда”

Диққатни, ритмни ****, оѐқни, (―қушча‖) тасаввурини, (―клю-клю-клю‖) товушига тақлид қилишни ривожлантириш учун.
Педагог боланинг ѐнида туради, уни чўккалатиб ўтқизиб қўяди, бошини сал эгилтиради, ундан кейин унинг бармоқчаларини олиб иккала тиззасига ―Клю- клю-клю‖, ―Клю-клю-клю‖ деб тақиллатади.
Педагог болани ўрнидан турқизади, унинг оѐқлари елка кенглигида (―қушча ўрнидан турди‖).
Бола вазифани мустақил бажаради. Педагог керакли ҳаракатларни кўрсатади.
Умумий моторикани ривожлантириш учун аста-секин предметлар билан машқ ва ўйинлар киритилади (чамбарак, копток, шар ва тўқмоқлар билан). Аваллида тасаввурдаги предметлар билан ҳаракатлар таклиф қилинади. Масалан,
―Коптокча сакраяпти ва йиқилиб тушди‖. Тасаввурдаги копток билан ўйинда:
―Сакра, сакра, сакра ва хоп этиб йиқилиб тушди‖ деб юқорига ирқитилади, қўллар тана бўйлаб эркин тушади. Мусиқа ритми алмашади.
“Тасаввурдаги копток билан сакра” (―Соддадиллик‖ М.Глинка мусиқаси)
Кичкина коптокни юқорига ўнг қўл ва чап қўл кафтлари билан галма-галдан отишга тақлид қилиб, болалар сакраб-сакраб эркин йўналишда ҳаракат қиладилар. ҳаракатлар мусиқа оҳанглари динамикаси мослигида бажарилади.