Олабўжи романдан катта хикоя

хўжайин бу кишиниям таклиф этган эдилар... 
– Буми? Таклиф этмасанглар ҳам борарди-ку? – деди Мунди. – 
Кечирасиз, янгабой, тор давралардаям пул қистиришадими? 
Шу пайт ёнғоқ ортидан чиққан Абдуқаюм: 
– Тор давраларда қистирсин-да! – деди.
– Ҳа, бу киши билади! – деб чирсиллади Турсунтош. – 
“Ўзбекистон” санаторийсида хизмат қилганлар-у! Ундай жойларга 
фақат йўғонлар боришади! 
– Худди шундай! – деди новвой ва Ултоннинг биқинига ўтирди. 
– Бу киши тўғри айтадилар, – тасдиқлади Дунё. – Биз ҳам икки 
марта ўша санаторийга борганмиз... Менинг саволим бошқа эди: Хуррам 
ака, сиз шу касбингиз устидан қўшни областларгаям бориб турасиз. Ўша 
жойлардаям мана шунақа... ўтмишга қизиқиш, тарихга бошқача назар... 
– Бор, бор! – деди Хуррам. – Қайтамга бизда кам. Ҳа-ҳа, халқимиз 
нисбатан тўқ... Ҳаво тоза. Сув ҳам... Мана, Баҳорой яхши биладилар, 
касаллик ҳам оз... 
Шунда қаёқдан пайдо бўлди – дарахтлар орасидан чиқдими, 
кўкдан тушдими – бир қирғий ўқдек келиб Абдуқаюмнинг бошидаги оқ 
қалпоғини уриб-учириб ўтиб кетди. 
Давра ҳайрат-ваҳимада қўзғалиб, ҳамма бир-бирига қарашди: 
худдики, бир дақиқа туш кўргандек эди. 
Кейин Мунди кўкрагига туфлади. Хуррам ёнғоқ ёнига ўтиб, сойга 
қаради. 
– Вой, агар кўзингизга... – дея пичирлади Баҳор. Дунё бўлса 
ҳаяжонини босиб: 
– Бу нима сир, новвой ака? – деди. – Чағалайга ўхшади, Қора 
денгизда биронтасининг инини бузганмидингиз? 
– Алҳазар! – Абдуқаюм кулиб, хотинига қаради. – Бу биринчи 
марта бўлаётган эмас... – Қалпоғини ағдариб у ёқ-бу ёғига қаради. – 
Ултонжон, сиз табиатшунос-ку? 

---

387