Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Болаларда доимий тишлар периодонтитларини консерватив-
жарроҳлик усуллари билан даволаш 
Болалар стоматологияси амалиётида периодонтитларни консерватив-
жарроҳлик усуллари билан даволаш С.Д. Лапишкина ва ҳаммуаллифлар (1993, 
М.С. Иванова (1992) изланишлари асосида йўлга қўйилган. Ҳозирги вақтда 
қўйида келтирилган бир неча усуллардан кенг фойдаланиб келинмоқда: 
1.Тиш тож қисмини тўлиқ сақлаб қолган ҳолда, шикастланган илдизни 
кесиб олиб ташлаш– илдиз ампутацияси. 
141 

---

2. Илдизни унга бириккан тиш тож қисми билан биргаликда олиб ташлаш 
коронорадикуляр ампутация. 
3.Тишни илдизларнинг айрилган (ажралган) соҳасидан кесиб, 
шикастланган илдизни тож билан қўшиб олиб ташлаш – тиш гемисекцияси 
пастки жағнинг катта озиқ тишлари ва юқори жағ кичик озиқ тишларида 
қўлланилади. 
4.Катта озиқ тишлар бифуркацияси соҳасида патологик жараён бўлиб, 
илдизлари соғлом бўлса, тиш коронорадикуляр сепарацияси ўтказилади. Пастки 
моляр ўртасидан бўлиниб, бўлакларга алоҳида иккита премоляр шакли берилади 
ва даволанади. Юқоридаги моляр учга бўлиниб, ҳар бири алоҳида даволанади. 
5.Илдизлараро гранулёмэктомия – тиш илдизларининг катакчалари 
орасидаги тўсиқни борлар ёрдамида кесиб силлиқлаш. 
6.Тиш илдизи учини резекция қилиш. 
Болаларда доимий тишлар сурункали периодонтитларини радикал 
даволашга оид кўрсатмалар 
Соматик кўрсатмалар
–
сурункали одонтоген ўчоқлари бўлган болалар ва 
ўспиринларнинг соматик ҳолатини комплекс равишда баҳоланиб, саломатлик 
кўрсаткичлари бўйича қайси гуруҳга мансублиги аниқланади. Агар 
периодонтитни консерватив даволаш, одонтоген ўчоқни бартараф қилиб, 
саломатликни тиклаш учун етарли бўлмаса, бундай ҳолат радикал жарроҳлик 
усулида даволашга, яъни тишни олиш (extirpacio)га кўрсатма бўлади. 
Консерватив даволаш усуллари самарасиз бўлган ҳолларда:
(эндодонтик 
даволаш чораларидаги камчиликлар ёки организм реактивлигининг пасайиб 
кетиши; пломба ашёларига ўта сезувчанлик. Эндодонтик даволашдан кейин 1-2 
ой муддат ўтишига қарамай, суякда регенерация белгилари кузатилмаса) ҳам тиш 
олиб ташланади. 
Консерватив даволаш ўтказиш қийинлиги ёки бажариб бўлмаслиги
(бифуркацияда патологик жараён кечиши, пульпа бўшлиғи ва илдиз канали 
девори даволанаётганда тешилиши, каналнинг қотувчи пломба ашёлари (цемент) 
142 

---

билан яхши тўлдирилмаганлиги, канал битиб қолган (облитерацияга 
учраган)лиги, канал ичида дентикл бўлиши, эндодонтик асбоб синиб қолиб 
кетиши, қўшимча илдиз ёки илдиз 50
о
қийшайиб, пломбалаш имконияти мутлақо 
бўлмаса, пломба ашёси илдиз учидан кўп миқдорда чиқариб юборилиши, катта 
озиқ тишларнинг илдизи кариес билан зарарланганлиги учраса, илдиз учи 
атрофидаги суякда кенг кўламдаги резорбция ўчоқлари бўлиши) радикал 
даволашга кўрсатма бўлади.