Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

 
 
 
 
 
 
 
III-
Боб. БОЛАЛАРДА ЮЗ-ЖАҒ СОҲАЛАРИНИ ЎТКИР ВА 
СУРУНКАЛИ ЯЛЛИҒЛАНИШ КАСАЛЛИКЛАРИ 
Периодонтитлар 
Болалар сут (вақтинчалик) тишлари пульпит ва периодонтитлари 
касалликлари терапевтик стоматология дарслигида батафсил ёритилган. 
Жарроҳлик стоматологияси нуқтаи назаридан периодонтит: остеомиелит, 
периостит, абсцесс, флегмона, лимфаденит, аденофлегмона сингари 
135 

---

касалликларга сабабчи бўлади, шунингдек, периодонтит нафақат эндодонтик, 
балки жарроҳлик усуллари билан ҳам даволанади. Болалар стоматологиясида ҳам 
катталар учун қабўл қилинган периодонтит таснифидан фойдаланилади. 
Яллиғланган соҳа жойлашишига кўра периодонтитнинг апикал (илдиз учи) ва 
маргинал (илдиз ёни атрофи) турлари фарқланади. Кечиши бўйича 
периодонтитлар ўткир ва сурункали даврларга бўлинади. 
Апикал периодонтитлар таснифи: 
1.Ўткир апикал периодонтит. 
2. Сурункали апикал периодонтит: 
а) фиброз; б) гранулёма ҳосил қилувчи; в) грануляция ҳосил қилувчи. 
3.Сурункали периодонтитнинг ўткирлашуви (сурункали периодонтит 
ҳуружи).
Ўткир периодонтит 
Шикоятлар:
бола ва ота-оналар, каваги бўлган тишдаги оғриққа ҳамда 
чайнаш ва тишлаш вақтида оғриқ кучайишига шикоят қиладилар.
Клиник манзараси:
болаларда вақтинчалик тишларда ўткир 
периодонтитни кечиши уларнинг анатомик тузилишидаги ўзига хос ҳусусиятлар 
билан боғлиқ: сут тишларининг илдизлари доимий тишларга нисбатан калта, 
илдиз учи (периодонтит ривожланганда) резорбцияга учраган бўлади, илдиз 
найчаси (канали) кенг ва калта; периодонтал ёриқ кенг; периодонт тўқимаси ғовак 
(бўш). Шу сабабли, яллиғланиш экссудати қисқа вақт ичида суякка тарқалади ва 
оғриқ пасаяди. Шу билан бир вақтда, юзда юмшоқ шиш, оғриқ, тана ҳароратининг 
кўтарилиши, организмнинг заҳарланиши белгилари намоён бўлади. Зарарланган 
тиш қимирлайди, тегилганда, чайнаш вақтида оғриқ пайдо бўлади. Сабабчи тиш 
атрофидаги милкда шиш ва қизариш кузатилиб, тишдаги оғриқ тишлаганда 
кучаяди; перкуссия қилинганда– ўткир оғриқ юзага келади; лимфа тугунлари 
катталашган бўлади; 
Ташхис –
ўткир периодонтитга хос клиник ва рентгенологик белгилар 
асосида қўйилади.
136 

---