Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Юз-жағ тузилишидаги ҳусусиятлар 
Туғилганда чақалоқ юзи катталардан 
калла ва юз скелетининг пропорцияси (ўзаро нисбати) билан фарқ қилади. 
Чақалоқ бош скелети юз скелетидан катта бўлади.Чақалоқ юз қиёфасига пастки
жағнинг кичиклиги хос бўлади. Чайнов мушаклари ва жағларга физиологик юк 
тушиши ва ҳаракатларининг ортиши уларнинг бошқа суякларга нисбатан узайи-
ши ва йўғонлашишига олиб келади, яъни бу мушакларнинг ўсишини тезлатади. 
Юз скелетининг ўсиши туғилгандан – 6 ойгача, 3 ёшдан – 4 ёшгача, 7 
ёшдан – 11 ёшгача бўлган даврларда жадаллашиб, тўлқинсимон кечади. 
27 

---

 
Тери тузилишидаги ҳусусиятлар.
Эмбрионал ривожланишнинг 5-
ҳафтасида эктодермадан – эпидермис ва дермадан – тери пайдо бўлади. 
Эпидермис 2–3 қават мугузланувчи ҳужайралардан, дерма эса – ретикуляр 
ва сўрғичсимон қатламлардан тузилиб, нозик бириктирувчи асосга эга бўлади. 
Гўдаклар териси майин, нозик, шу билан бирга, жуда таранг 
бўлади.Терининг асосий қатлами капилляр қон томирлари кучли ривожланган тўр 
ҳосил қилиб, уни қон билан яхши таъминлайди. Шунинг ҳисобига терида 
пролифератив жараён фаол кечади. Тери организмни ташқи механик, кимёвий 
ҳамда инфекцион таъсирлардан ҳимоялайди. 
Чақалоқ терисининг мугузланувчи қатлами яхши ривожланмаганлиги, 
маҳаллий иммунитет омиллари етарли даражада қаршилик кўрсата олмаслиги 
сабабли тери осон шикастланади ёки зарарланади. 
Чақалоқ териси тер ажратиш функцияси суст бажаради. Терморегуляция 
жараёнини таъминлаб бера олмайди, шу сабабдан танадаги гипертермия ҳолатини 
бошқариш қийин кечади. 
Гўдаклар териси ўзининг анатомик ҳусусиятлари боис чўзилувчан, меха-
ник таъсирларга чидамли, яхши тармоқланган қон-томирлар тўри ҳисобига кис-
лород билан етарли таъминланган. Таркибидаги бой рецепторлар туфайли ҳаро-
рат, тактил таъсир босим ва оғриқни яхши сезади. 
Болаларда тери меланин пигментини, витамин D ҳамда бошқа бир қанча 
ферментлар синтезида иштирок этади. Шу боис, юз ва бўйин териси тозалигига 
катта эътибор бериш керак.