Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

нотўлиқ чиққан
ёки катакчадан 
бутунлай 
(тўлиқ)
 
чиқиб
кетган ёки катакча деворларини кенгайтириб, жағ 
танасига “
қоқилган”
бўлиши мумкин.
Шикоятлар:
тишнинг қимирлаб туриши, баландроқ (катта) ёки калтароқ 
(қоқилганлиги сабабли) оғиз ичига ёки ташқарига ётиб қолиши шунингдек, оғриқ 
туфайли тишларни бир-бирига теккизиб бўлмаслигига. 
Қиёсий ташхис:
альвеоляр ўсиқнинг синиши, диастема ҳолатидаги 
тишлар, тишлар алмашинуви давридаги қимирлаш, пародонтитли тишлар, 
тишларнинг ўз ўрнида жойлашмаганлиги (аномалия) ҳолатилар билан 
солиштирган ҳолда ўтказилади. 
Даволаш
. Чиқиб кетган тиш катакчага, (жойига) туширилади яъни 
репозиция қилинади. Муолажа боланинг ёши, руҳий ҳолати, истагидан келиб 
чиқиб, маҳаллий ёки умумий оғриқсизлантириш остида бажарилади. Тиш ўз 
ўрнига жойлаштирилиб, сўнг силлиқ текис шинага боғлаб маҳкамланади. Агарда 
боғлаш имкони бўлмаса, қолип олинади ва ўзи қотувчи пластмассадан шина-
каппа тайёрланиб, тақилади. Травматик чиққан тиш ва унинг ёнидаги (доимий ёки 
илдиз учи сурилиши бошланмаган сут), 2-3 та тишлар қўшиб шинига боғланади. 
Илдиз учларида сўрилиш аломатлари аниқланса, жароҳатланган тиш олиб 
ташланади. 
Асоратлар:
шикастланган тишнинг қон- томир –нерв тутами узилиши 
яъни нобуд бўлиши; ўткир травматик периодонтит ривожланиши; илдиз учи 
шаклланишдан тўхтаб қолиши ёки нотўғри ўрнашиб, тиш катакчаси суяги билан 
бирикиб кетиши ҳолатлари юзага келиши мумкин. 
Тишнинг “қоқилиб” қолиши 
Тиш қоқилиши,
тиш тўлиқ чиқишининг кўринишларидан биридир. 
Вертикал йўналишда таъсир этувчи куч зарбидан илдиз тиш катакчаси тубининг 
311 

---

кортикал пластинкасини ёриб, жағ суягининг ғоваксимон қисмига “қоқилгандек” 
кириб кетади. Қон-томир нерв тутами ва периодонт тўқималари бутунлай 
узилади. Тиш, жағ суягининг альвеоляр ўсиқ қисмини ёриб, ичкарига кириб 
кетганлиги учун сиқилиб қолади.