Оғиз бўшлиғи аъзолари ва юз-жағ соҳалари тўқималарини

Клиник манзараси:
бемор жароҳатланган тишини кўрсата олади, оғриққа 
шикоят қилади. Кўздан кечирилганда, қоқилиб қолган тиш пастки жағда – 
қатордаги тишлардан пастроқ, юқори жағда– юқорироқ жойлашган бўлади. 
қоқилган тиш ўз ўқи атрофида айланиб, ҳар хил даражада “бурилган” бўлиши ҳам 
мумкин. Тиш суякка қанча чуқур кирса, шунча “калта” бўлиб кўринади. Айрим 
ҳолларда альвеоляр ўсиқда тишнинг кесув қиррасигина кўринади, тиш суякда 
сиқилиб қолганлиги боис қимирламайди. Тиш пульпаси некрозга учрайди. 
Рентгенологик текширувда:
тиш альвеоляр ўсиқдан жағ танасига 
қадалиб кирганлиги, периодонтал ёриқ бутунлай кўринмаслиги; атрофдаги суяк 
тўқимаси зичлашиб, ўз структурасини йўқотганлиги аниқланади (20б-расм). 
Даволаш.
2–
3 ёшдаги болаларда қоқилиб жағ ичига кириб кетган тишнинг 
ўзи қайтадан мустақил “ёриб” чиқиши мумкин. Агарда 4–6 ой ичида тиш ўрнидан 
силжимаса, у олиб ташланади. Сут тишининг илдизи 1/3 қисмигача сурилган 
бўлса, у ҳам олиб ташланади. 
Асоратлар:
ўткир травматик периодонтит, ҳамда периостит ривожланиши 
илдиз шаклланишдан тўхтаб қолиши, шунингдек тиш ўрнашмасдан чиқиб 
кетиши, ёки кўрсатмалар бўйича олиб ташлашга тўғри келиши мумкин. 
Тишнинг тўлиқ травматик чиқиши 
периодонт, айлана боғлам, қон- 
томир нерв тутами тўлиқ узилганда кузатилади. Одатда, бундай жароҳат юқори 
жағнинг фронтал тишларида учрайди. 
Шикоятлар.
Тиш қаторида бир тишнинг йўқлиги, катакчасидан қон 
кетиши, лабларда шиш борлигига. Айрим болалар ва ота-оналар тишни қўлларида 
олиб келадилар. 
Клиник манзараси:
бемор тиши тушиб ўрни бўш қолгани, оғриқ ва қон 
кетишига шикоят қилади. Оғиз бушлиғи кўздан кечирилганда: тиш катакчаси 
янги ивиган қон билан тўлган, атрофидаги шиллиқ парда йиртилган, катакча 
312 

---

деворларидан бири синган, ёки илдиз билан бирга чиқиб кетганлигини аниқлаш 
мумкин. Текширув ўтказилаётганда, катакча деворлари сақланганлигига эътибор 
бериш лозим, катакча деворлари фақат синмаган ҳолатдагина тиш, 3 сутка 
давомида реплантация қилиниши мумкин.