sababli «baliq — mushuk» deyiladi. Капа! laqqasi
Yevropa suvliklarida
keng tarqalgan turlardan bo'lib, boshqacha oddiy laqqa ham deyiladi.
Kanal laqqasining tashqi ko'rinishi 14-rasmda berilgan.
14-rasm. Kanal laqqasi
Kanal laqqasi go‘shti yuqori sifatli bo'lib, yaxshi ta’mga ega, tex-
nologik qayta ishlash uchun ham yaroqli. Shu sababli baliqning bu
turiga talab katta. Kanal laqqasini sex sharoitida yetishtirilib katta tabi-
iy suvliklarni baliqlashda q o i keladi. Shu bilan bir qatorda hovuz ba-
liqchilik xo‘jaliklarida boqilsa bo‘ladi. Hovuz baliqchilik xo'jaliklarida
polikultura sifatida o‘stirilsa bo‘ladi. Kanal laqqasini zovurlarda (Shi-
moliy, Markaziy va Qarshi kollektori) boqilsa bodadi. Ko'pchilik mam-
lakatlarda sadoq, basseyn (hovuzlarda) kanallarda, kollektor va zovur
larda intensiv ravishda boqilmoqda. Laqqa
yetishtirish AQSH da keng
rivojlangan, shu jumladan Yevropa mamlakatlarida ham bu mamlakat-
lar laqqa yetishtirish bilan 1964-yildan beri shug‘ullanib kelntoqdalar.
Asosiy baliq yetishtirish kanal laqqasiga asoslangan. Kanal laqqasi ho
vuzlarda hantda sadoqda boqiladi. AQSHda 1974-yilda 22126 ga ho-
vuzdan 28 ming tonna tovar baliq mahsuloti olinadi.
Kanal laqqasi yetishtirish (Ictalurus punctatus Raf.)
Kanal laqqasi
— issiqsevar chuchuk suv baliq turi. Yirtqich baliq hayotining 3 va 4
yoshida voyaga yetadi. Nerest may va iyun oylariga to‘g‘ri keladi. Nerest
suv harorati 25—30°C boiganda amalga oshiriladi. Kanal laqqasi suv
shoYligi 9—10% bo‘lganda yashaydi.
Laqqa uncha katta bo'lmagan hovuzlarga (0,3; 0,5; 1,0 ga) va sadoqlarda
boqiladi. Buning uchun turdan sadoq yasaladi
va belgilangan normalarda
segoletka qo'yiladi. Tur sadoqlarda tabiiy suvliklarda qo‘yiladi. Sadoqda 1
yashar baliqlar har bir metr kub suvda 300 ta/m 3 qo‘yiIadi. Kanal laqqasi
yuqori sifatli ozuqa bilan boqiladi. Beriladigan ozuqa tarkibidagi protein
miqdori 40 % bo'lishi kerak. Har sutkasida 5—6 marotaba oziqlantiriladi.
Sutkalik ratsion tana og‘irligining 20-25 % ni tashkil qiladi. Ozuqa koef-
fitsienti 4—6. Shunday tarzda laqqa segoletkasi o‘tkazilib aytilgan darajada
boqilsa, suvdagi kislorod 6,5 mg/1 kam boMmasa lm 3 suvlikdan (sadoq) to
34
80 kg ixtiomassa hosil bo‘Iadi. Segoletkalarning oziiqa koeffitsienti 2,5—3
kanal laqqasining 2 yoshdagi zotlar og'irligi 300 — 400 g. Lekin ba’zi bir
zotlarning massasi
I,
0—2,0 kg gacha bo‘ladi. Qulay sharoitlarda voyaga
yetgan zotlar massasi 40 kg gacha yetadi.
Hovuz baliqchilik xo‘jaligida
sharoitga qarab, ozuqa zaxirasiga qarab
kanal laqqasi segoletkalardan bar bir gektariga 250 dan to 1000 gacha
bo'lgan zichlikda boqiladi. Tabiiy sharoitda boqilsa asosan xashaki, xra-
mulya, vobla baliqlar bilan boqiladi, boshqa hayvon mahsuloti bilan ham
oziqlanadi. Lekin
kanal laqqasi nchun maxstis, to‘la qimmatli donador
kombikorm ishlab chiqilgan. Agarda kanal laqqasi intensiv ravishda bo
qilsa albatta bunday ozuqa bilan boqishga to'g'ri keladi. Kanal laqqasi zot-
lari olish nchun asosan hovuz, sadoq va akvariumda boqiladi. Shulardan
tanlab olib tabiiy ko‘paytiriladi. Kanal laqqasini tabiiy hovuz sharoitida
ko'paytirish uchun ularning jins nisbati 1:1 sxema tanladi.
Har bir ga
maydonida 80—100 gacha tayyorlanadi. Bulling uchun 40x40 yoki 50x50
nisbat tanlanadi. Ya’ni 1 dona ota, 1 dona ona baliq 1 ta in hisoblanadi.
Bularning inlari sun’iy ravishda tayyorlanadi. Nerest uchun har 50—100 nt
masofada sut bitonlari, mashina baloni, kanistrlar, bochkalar, yog’ochdan
tayyorlangan yashiklar ishlatiladi. Nerest bo'lgandan keyin uvildiriqdan
chavoqlar inlar ichidan tashqariga chiqariladi, so‘ngra
ota-ona baliq
nevodlar bilan ajratib olinadi va matochniy hovuzlarga qo’yib yuboriladi.
Oradan vaqt o'tishi bilan 2-3 haftadan so'ng inlarni olish mumkin.
Sadoq usulida nerest inlari sadoqlarda qo’yiladi va nerest mutaxas-
sis nazorati ostidan o'tadi. Eng yaxshi takomillashgan usul akvarium
da, ya’ni ota-ona kanal laqqasi gipofizar inyeksiya qilinib, akvariumga
qo'yib yuboriladi. Akvarium hajnti 200 litr, bu yerda ona kanal laqqasi
o‘z uvildirig'ini uzum boshoqqa o’xshab shingil shaklida qo'yadi.
Kanal laqqasining ikrasi yopishqoq bo‘lib, lining rangi ochiq sarg‘ish
boMadi. Agarda suv harorati 30°C bo‘lganda uvildiriqlardan chavoqlar-
ning chiqishi 120 soat yoki 5 sutka davom etadi. Uvildiriq va chavoq-
larning himoyasi xuddi ilonbaliqqa o'xshagan o‘z
zintmasiga ota zotlar
oladi va boshqa yirtqichlardan himoya qiladi. Chavoqlarning taogen
oziqlanishi 4 sutkadan keyin boshlanadi. Kanal laqqasi ham boshqa
baliqlar singari rivojlanish bosqichlarining boshlanishida zooplankton
bilan oziqlanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
