O ʻ zbekiston respublikasi oliy va o ʻ rta maxsus ta ʼ lim vazirligi

iborat tahlil – bu ?
a) fundamental tahlil (fundamental analysis); 
b) qimmatli qogʻozlar tahlili (security analysis);
d) texnik tahlil (technical analysis);
e) statistik tahlili (statistical analysis); 
 

---

176 
10. Bozordagi tebranishlarning past narxlari koʻtarila bosh-
laydi, koʻtariluvchi (oʻsuvchi) trendda bizga pastdan chegara bel-
gilashimiz juda muhimdir, chunki bunday holatda stavkalar narx-
larning koʻtarilishiga qoʻyiladi… 
a) “ikki qoya” trendi; 
b) “buqa” lar trendi; 
d) “ayiqlar” trendi; 
e) gorizontal trend yoki flet. 

---

177 
 
 
 
XI BOB. MOLIYA BOZORI RISKLARI VA PORTFELNI 
BOSHQARISH 
 
11.1. Moliya bozori risklari: mohiyati, asosiy turlari va 
baholash usullari 
Investor tomonidan qabul qilinayotgan har qanday moliyaviy 
qaror risk bilan bevosita yoki bilvosita bogʻliq boʻladi. Bu moliya bo-
zorida yaqqol oʻz aksini topadi. Bunga 2008 yildagi jahon moliyaviy-
iqtisodiy inqiroz, uning sabablari va oqibatlari misol boʻlishi mumkin. 
Bozor nuqtai nazaridan risk – bu aktiv narxini koʻzda tutilmagan va 
kutilmagan tarzda oʻzgarishidan kelib chiqadigan yoʻqotishlar riski 
hisoblanadi.
Moliyaviy instrumentlarni sotib olish bilan bogʻliq risklar moliya 
bozorida salbiy iqtisodiy hodisalar vujudga kelishi bilan bogʻliq 
boʻladi va quyidagi oqibatlarga olib kelishi mumkin: (1) foyda darajasi 
kutilayotgan darajadan past boʻlishi yoki umuman kuzatilmasligi; (2) 
qimmatli qogʻozning qiymati tushganda investor kiritgan kapitalining 
maʼlum qismini yoʻqotilishi; (3) qimmatli qogʻozning qadrsizlanishi. 
Bunday oqibatlar shubhasiz potensial investor qaroriga taʼsir 
oʻtkazadi. Investorlar moliya bozoridagi risklar mohiyatini bilish, 
toʻgʻri baholash va ularni samarali boshqarish uchun moliya 
bozoridagi risklarlarni ikkiga boʻlishida, yaʼni: bozor (yoki tizimli, 
diversifikatsiya qilinmaydigan) risklari va bozordan tashqari (yoki 
oʻziga xos, tizimsiz, diversifikatsiyalanadigan) risklar.