|
ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
449
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Mamlakatimizda ta’lim-tarbiya tizimini tubdan islox qilish, uni zamon talablari darajasiga
ko’tarish, milliy kadrlar tayyorlashning yangilangan tizimini vujudga keltirish muxim ahamiyatga
molik masalalardandir. Ma`lumki oliy o`quv yurti talablari talabalarni-bo`lajak musiqa madaniyati
o`qituvchilarini musiqa darsi va sinfdan tashqari musiqa tarbiyasi ishlarini metodik jihatdan tog’ri
tashkil etib, davlat ta’lim standartlari asosida mazmunli qilib olib boriadigan yetuk kadr qilib
tayyorlashdan iborat. Zero, umumta’lim maktablarida musiqa darsining asosiy maqsadi –
o’quvchilarga musiqa san’atini go’zallik qonunlari asosida o’rganish malakasini singdirish va
ularda musiqa madaniyatini tarkib toptirishdan iborat. Mazkur maqsad o’qituvchi oldiga
o’quvchilarda musiqaviy-badiiy did axloqiy-estetik his-tuyg’ularni tarkib toptirish, ijodiy
qobiliyatlarini rivojlantirish, ularda musiqa san’atiga nisbatan qiziqishni va musiqaviy faoliyatida
badiiy ehtiyojni kuchaytirish, musiqa savodxonligi haqida tushuncha hosil qilish kabi qator
vazifalar qo’yadi. Albatta bu vazifani muvaffaqiyatli xal etish uchun pedagogik maxorat asoslarini
tarkib toptirish katta ahamiyatga egadir. Bu vosita bo’lajak o’qituvchilarni kasbga tayyorlash
tizimining tarkibiy qismidir. Izlanuvchan va ijodkor o’qituvchining ilg’or tajribasi va kashf etgan
yangi usullari maktabdagi musiqa ta’lim-tarbiyasini doimiy ravishda takomillashtirib
rivojlantirishning asosiy tayanchi va ilxom manbaidir.
Talabalarning nazariy bilimi, tayyorgarligi ularning bilim doirasini kengaytirish uchun
qulay sharoit yaratadi, bo’lajak musiqa o’qituvchisining shaxsini shakllantirish vositasi bo’lib
xizmat qiladi, talabalarda pedagogik mehnati ko’nikmalarini, maxoratini, bu mehnatga ijodiy
yondashish kayfiyatini rivojlantirishga, o’zining ruxiy xolatini boshqara bilish, boshqa insonning
hissiy xolatini tushunish va anglash kabi qobiliyatlarni rivojlantirishga ko’maklashadi.
O’zbekiston
Respublikasi
umumta’lim
maktablarida
musiqa
ta’lim-tarbiyasi
Konsepsiyasining aloxida bir bobi zamonaviy musiqa o’qituvchisi va uning kasbiy sifatlari
majmuiga bag’ishlanadi. Hujjatda ta’kidlanishicha: “Xozirgi zamon musiqa o’qituvchisi yuksak
madaniyatli, o’z kasbiga cheksiz sadoqat, ilg’or pedagogik tafakkur egasi bo’lmog’i lozim. U
o’zining uzluksiz kasbiy va madaniy rivojlantirish qobiliyatiga ega bo’lishi shart. Musiqa
o`qituvchisi ixtisosida zarur me’yorida cholg’uchilik, xonandalik, xor dirijyorlik va musiqa
nazariyotchiligi sifatlari mujassam bo’lmog’i lozim. Xozirgi musiqa o’qituvchisi ilmiy tafakkur
egasi, ilg’or tajribalar shaydosi, izlanuvchan va ijodkor bo’lib, musiqa o’qitishning yangi shakl va
usullarini kashf etishga intilmog’i lozim”. Shunday kadrlarni tayyorlamoq esa o`z navbatida biz
professor-o`qituvchilarni ham o`z kasbiga ma`suliyat bilan yondashmoqni taqazo qiladi.
Musiqa ta`limi yo`nalishida masofali o`qitishning ko‘plab afzallik tomonlari borligi bilan
bir qatorda musiqa yo`nalishi professor-o`qituvchilariga talabalar uchun ularning ham ijodiy ham
nazariy bilimlarni baholash imkonini beradigan topshiriqlar tayyorlashda kreativ yondashuvni
taqazo qilmoqda. Har bir talaba uchun individual topshiriqlar to`plami tayyorlanadi. Topshiriqlar 5
ta bo`limdan iborat bo`lib, 1-2-3-topshiriqlarda talabaning nazariy bilimlarni baholash imkonini
yaratuvchi nazorat savollari tayyorlanadi va bu savollarga talaba yozma javob tayyorlaydi. 3-4-
topshiriqlarda amaliy ijro bo`yicha dasturda berilgan asarlar namunasi tuziladi, bunda talabaning
ijrochilik malakalari aniqlanadi va u bu asarlarni ijro etgan xolatni videorolik orqali namoyish etadi.
Topshiriqlarning keng qamrovli bo`lishi esa o`z navbatida talabalarni mustaqi ishlashga, izlanishga
undaydi. Uni bajarish jarayonida axborot texnologiyalari, interfaol usullardan unumli foydalanadi,
asarlarni ijro texnikasi ustida tinimsiz ishlaydi, kompyuter bilan bevosita muloqot qiladi va o`z
faoliyatida, dars samaradorligini ta`minlashga tadbiq eta oladigan darajadagi raqobatbardosh kadr
bo`lib yetishadi. Bu esa bugungi kunning asosiy vazifalaridan biridir.
Xozirgi sinovli kunlarda talabalarning bir oylik o`qishi ham masofadan turib amalga
oshirilmoqda. Musiqa ta`lim yo`nalishidagi barcha talabalar o`z uylarida universitet professor-
o`qituvchilari tomonidan tashkil etilayotgan onlayn mashg`ulotlarda ishtirok etmoqdalar. Talabalari
uchun bu ta`limni yanda rivojlantirish va fanlarning integratsiyasi, mavzularning uzluksizligini
ta`minlash borasida qator ishlar amalga oshirilmoqda, xususan fanlar bo`yicha videoma`ruzalar,
seminar hamda amaliy mashg`ulotlarning taqdimotlari tayyorlanib, shu asosda professor-
Do'stlaringiz bilan baham: |
