Ngt kurs 4 Guruh Fanning nomi “Нефт ва газокондесатни қайта ишлаш технологияси”

Yemirilishga va yedirilishga qarshi prisadkalar. Bu turdagi prisadkalar yuqori mexanik kuchlanishlarga bardosh beradigan yuzalarning yemirilishi va yedirilishi oldini olish, moylarni shu joylarda moylash xossalarini yaxshilash uchun qo‘llaniladi. Bunday prisadkalar qo‘shilgan moylar dvigatelning ishqalanish natijasida quvvati yuqotilishini oldini oladi.

Suyuqli ishqalanishdan quruq ishqalanishga asta-sekin o‘tiladi. Ular oralig‘ida yana 2 xil ishqalanish ro‘y beradi: Yarim suyuqlikli va chegaraviy ishqalanish. Ishqalanayotgan yuzada oddiy ko‘z bilan qaraganda moyli qatlam ko‘rinsa bunday ishqalanish yarimsuyuqlikli ishqalanish deyiladi, agar metal sirtiga ko‘zga ko‘rinmaydigan yupqa qatlam hosil qilsa bunday ishqalanish chegaraviy ishqalanish deyiladi.

Moylanish, yoki moylash xususiyati, chegaraviy ishqalanish sharoitida moylash plyonkasini mustahkam saqlab qolish deganidir. Moylarda qancha sirt faol (qutbli) malekulalari mavjud bo‘lsa, chegaraviiy ishqalanishda metal sirti moyli qoplam bilan shuncha yaxshi brikadi va ishqalanayotgan yuzalar shuncha kam yediriladi (yoki yemiriladi).

K.S.Ramay va boshqalarning fikriga ko‘ra, moylarga prisadkalarni qo‘shish bilan uning moylanish darajasi nafaqat moyda qutbli molekulalarning ortishi bilan izohlanadi, bu yerda prisadkalardagi aktiv elementlarning metall sirti bilan kimyoviy o‘zaro ta’sirlanishi ham muhim rol o‘ynaydi.