Ngt kurs 4 Guruh Fanning nomi “Нефт ва газокондесатни қайта ишлаш технологияси”

18-mavzu. Reaktiv dvigatellari uchun yoqilg‘i tayyorlash.

Reja:

1. Reaktiv dvigatellar

2. Reaktiv dvigatellar uchun yoqilg’ilar tasnifi

Tayanch so`z va iboralar

Reaktiv yoqilg‘i, turboreaktiv dvigatel, sanoat pechlari, kattalitik jarayonlar .

Reaktiv yoqilg‘ilar. Hozirgi zamon aviatsiyasida havo turboreaktiv dvigatellar qo‘llaniladi. Bunday vigatellarda yoqilg‘i sifatida qaynash temperaturasi 150-280 ⁰C bo‘lgan kerosin fraksiyasi ishlatiladi. Tovushdan tez uchar somolyotlar esa (ular juda balandda uchadi )qaynash temperaturasi 195-315 ⁰C bo‘lgan kerosin faksiyalari ishlatiladi. Reaktiv yoqilg‘ilar smola hosil qilish xossasiga ega bo‘lgan to‘yinmagan uglevodorodlar yoqilg‘i sistemasini ifloslovchi (tiqilib )qolishiga sababchi bo‘ladigan)
kris-tallanuvchi parafinlar saqlamasligi kerak. Aromatik uglevodorodlar qosmoq hosil qilishga moyil bo‘lganligi hamda gigroskopikligi uchun kamroq bo‘lishi kerak. Muzlash temperaturasi esa -60 ⁰ C dan kam bo‘lmasligi lozim.
Qozon yoqilg‘isi sifatida neftni qayta ishlash mahsulotlari gaz, neft, mazut va boshqalar ishlatiladi. Ular teplovozlarning, paraxodlarning issiqlik elektr stansiyalarining, sanoat pechlarining o‘txonasida yoqiladi. Surkov moylari harakatdagi qismlarni bir-birisiga tegib joylarini ishqalanishini kamaytirish maqsadida qo‘llaniladi. Bunda ishqalanishga kam energiya sarflanadi, mexanizmlarning mustahkamligi ta’min-lanadi, ularning yedirilishini oldi olinadi. Surkov moylari qo‘llanish sohasiga qarab: industrial (vereten, mashina moylariga) ichki yonar dvigatellari moylari (avtollar va aviatsiya moylari), transmission (dvigatelning harakatini yoki aylanishini g‘ildirak va tasmalar orqali boshqa mexanizmlarga uzatuvchi qurilmalar uchun ), turbina, kompressor va maxsus maqsadlar uchun qo‘llaniladigan moylarga bo‘linadi. Surkov moylarining sifati ularning surkash qobiliyati, qovushqoqligi, qotish va yonish temperaturasi bar-qarorligi, zichligi kabilar bilan belgilanadi.