Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti «davlat va huquq nazariyasi»

Davlatning asosiy
aashaшакллари 
Davlatning tuzilish shakli 
Boshqaruv shakli 
Rеspublika 
Monarxiya
Unitar 
davlat 
Konfеdеratsiya 
fеdеratsiya 
Parlamеntlik 
Prеzi dеntlik 
Chеklan 
magan 
Сhеklangan 
Davlat (siyosiy) rеjimi 

---

26 
Aytib o’tgandek, davlatning shakli uning moxiyati bilan chambarchas bog’liqdir. Davlatning 
moxiyati davlat xokimiyatini kimga qarashli ekanligini, uning sub'ektini aniqlashga yordam beradi 
hamda uni kim amalga oshiradi dagan savolga javob berada. 
Davlatning shaklini o’rganish esa xokimiyat davlatda qanday tashkil qilingan, u qaysi organlar 
orqali taqdim etiladi, bu organlarning paydo bo’lish tartiblari qanday, ularning vakolat muddatlari 
va davlat xokmiyatni amalga oshirish usullari va boshqalarni tushunishga yordam beradi. 
Shunday qilib, davlat shakli, yuqorida aytilgandek, o’z ichiga uch tomonni kiritadi: 
Boshqaruv shaklini, ya'ni davlatning xokimiyati va oliy boshqaruv organlarining paydo bo’lishi 
va tashkil topishining ma'lum tartibi; 
Davlat tuzilishi shaklini, ya'ni davlatning xududiy tuzilishini, markaziy, regional va mahalliy 
xokimiyatlarning o’zaro munosabatlarini ma'lum tartibini; 
Siyosiy (davlat) rejimini, ya'ni siyosiy xokimiyatni amalga oshirishning yo’llari va usullarini. 
Bu xozircha davlat shaklini tushunishga bo’lgan umumiy yondoshishlardir holos.Uni to’la 
tushunish uchun har uchala blok (yunalish) ni chuko’r ko’rib chiqish zarur bo’ladi, ya'ni ularning 
o’zaro harakatlarini hamda davlatni bir necha yo’z yillar davomida o’rganishning nazariy siyosiy-
huquqiy fikrlari (qarashlari) nima uchun davlat shaklining shaxsan shu uchta tomonini ajratib 
kursatganligini va x.
Davlat shakllari – bu davlatni boshqarish uchun davlat hokimiyatini tashkil etish, davlat