Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti «davlat va huquq nazariyasi»

 
 
Davlat shakllari ( boshqaruvi, tuzilish shakli, siyosiy rejimi va funktsiyalari). 
Darsning maqsadi:
Talabalarga davlat shakllari va ularning hilma-hilligi ularning
o’zgarishi va rivojlanishiga ta'sir qiluvchi omillarni tushuntirish. 
Darsning ko’rgazmasi:
Davlatning 
shakllari, 
boshqaruv 
shakllari, 
tuzilish 
shakli,
siyosiy tartibi chizmalari. 
Asosiy so’z va tayanch tushunchalar:
Davlat shakli-siyosiy hokimiyatni uyush tirish elementlari, 
siyosiy rejim-davlat idora usuli, monarxiya unoncha) yakkahokimiyatchilik,dispotiya-cheklanmagan 
hokimiyat. Davlat funktsiyasi,davlat vazifalari, Davlat funktsiyalarini tasniflash asoslari (mezonlari) 
tashqi funktsiyalar,ichki funktsiyalar, doimiy va muvaqqat funktsiyalar, iqtisodiy, mudofaa 
funktsiyalari. 
Parlament 
– 
(ingl.Gapirmoq) 
– 
qonun 
chiqaruvchi 
oliy 
vakolatli 
organ.
O’zbekiston Respublikasi parlamenti – bu Oliy Majlisdir. 
-Prezident –
(lot. – oldinda turuvchi) – idora usuli respublika bo’lgan 
davlatlarda davlat boshlig’i. Shuningdek, jamoat va ilmiy muassasalar, tashkilotlar 
va shu kabilarda saylab qo’yiladigan rahbar, rais. 
-Respublika –
(lot. – umumiy ish) – davlatni idora qilish (boshqarish) shakli bo’lib, unda 
davlatni saylab qo’yilgan kishilar boshqaradi 
-Unitar – 
(lot. Uniya – birlik) – yagona. Davlatning tuzilish shakli bo’lib, muayyan ma'muriy 
hududiy bo’linishga ega bo’ladi. Biroq bu mustaqil hududlar (tumanlar, viloyat, kontonlar) davlat 
suverenitetiga ega bo’lmaydi.
 -Federatsiya –
(lot. Ittifoq, birlashma) – davlatning tuzilish shakli bo’lib, uning 
asosi – ikki yoki bir necha mustaqil davlatning bitta ittifoq davlatga birlashishdir. 
 - Konfederatsiya –
(lot. – uyushma) – shartnoma asosida qat'iy muayyan 
maqsadlar yo’lida birlashadi.