Namangan muhandislik-qurilish instituti iqtisod kafedrasi milliy hisoblar tizimi

A. Aktivlar hammasi (8+9+10+11+12+13+14)
V. Majburiyatlar hammasi (1+2+3+4+5+6+7)
S = (A-V)>0 bo'lsa, Sof aktivlar deyiladi. Aks holda, sof passivlar deyiladi.

Shuni aytish joizki, amaliyotda iqtisodiyot sektorlari aktivlarida kuzatilayotgan davrda odatdagi iqtisodiy jarayonlardan farqli bo'lgan holatlar natijasida institutsion birliklarning aktivlari hajmlarida o'zgarishlar bo'lishi mumkin. Bunday o'zgarishlar aktivlar va passivlarda boshqa o'zgarishlar schyotida hisobga olinadi. Aktivlar hajmidagi boshqa o'zgarishlarni hisoblamasidagi aktiv va passivlar qiymatining o'zgarishi. Hayotimizda inflyatsiya jarayonlarining mavjudligi va bizga bog'liq bo'lmagan va hoxishimizga qarama-qarshi o'laroq tabiiy ofatlarning, urush va to's to'palonlarning, yong'inlarning sodir bo'lishi mumkinligi institutsion birliklarning aktiv va passivlarida ma'lum o'zgarishlarga olib kelishi mumkin. Bunday jarayonlar natijasida aktivlar va passivlar holati va ularning hajmlarida bo'lgan o'zgarishlar 2ta schyotda qayd etiladi. Odatdagi iqtisodiy jarayonlardan farqli bo'lgan holatlar natijasida masalan: tabiiy ofatlar, urushlar, turli falokatlar va yong'inlar natijasida institutsion birliklarning aktivlari yaroqsiz holga kelib qoladi. Bunday o'zgarishlar aktivlar va passivlarda boshqa o'zgarishlar schyotida hisobga olinadi. Bu schyotning tuzilish sxemasi quyidagicha: Ishlatilishi

Resurslar

Aktivlar qiymatining o'zgarishi: -tabiiy ofatlarnatijasida; -yong'inlar sababli; -urushlar natijasida; -boshqa falokatlarnatijasida.

Passivlar qiymatiningo'zgarishi: -tabiiy ofatlarnatijasida; -yong'inlar sababli; -urushlar natijasida; -boshqa falokatlarnatijasida.

3. 
   Qayta baholash hisoblamasidagi aktiv va passivlar ]iymatining o'zgarishi.
   

Inflyatsiya jarayonlari natijasidaaktivlar va passivlarning qiymatlarining o'zgarishi aktiv va passivlarni qayta baholash schyotida hisobgaolinadi.


100