Namangan davlat universiteti filologiya fakulteti

Юсупов Ш.
Муҳйи мероси. Тарих ва адаб бўстони. – Т.: Маънавият, 2003, 134-бет. 
36
Қаюмов А.
Шеърият жилолари. – Т.: Ўқитувчи, 1997. –Б.45. 
37
Каримов Ғ.
Муқимий. Асарлар тўплами. - Т.: Адабиёт ва санъат нашриёти, 1974, 76-бет. 
38
Юсупов Ш.
Янги саҳифалар. // Гулистон, 1978, 2-сон, 23-бет 
39
Жўрабоев О
. Муқимий дастнавислари ҳақида. //Адабиёт кўзгуси, 2000,5 -сон, 16-бет. 

---

26 
esa biz tomonimizdan Respublikamiz fondlarida saqlanayotgan turli qo’lyozma va 
toshbosma bayozlardan aniqlandi. Shundan shoirning Muhsinxon nomiga 
muvashshah bitilgan 7 baytli: 
Mahvasho, hech kim sango mendek giriftor o’lmasun, 
Kecha-kunduz sog’inib mushtoqi diydor o’lmasun
 -
 
matla’li g’azali №7512- qo’lyozma bayozda (167
a
-sahifa) uchraydi. Mazkur she’r 
Alisher Navoiyning 
“Kimsa mendek dahr aro besabru orom o’lmasun” 
misrasi 
bilan boshlanuvchi g’azaliga nazira qilingan
40
. Muqimiy muvashshah-g’azali 
Navoiy g’azaliga nihoyatda shaklan va mazmunan uyg’unlashib ketganligini 
ta’kidlash kerak. 
Muqimiyning “Sog’inib” radifli 
“Mehru ruxsoringga, jono, zordurman 
sog’inib”
, “
Mehr ruxsoring ko’rarga zordurmiz sog’inib
” kabi g’azallari adabiyot 
ahliga ma’lum. Shoirning jamoatchilikka ma’lum bo’lmagan xuddi shu radifdagi 
“
Orazu xoling ko’rarga zordurman sog’inib
” deb boshlanuvchi 7 baytlik g’azali 
Oysoxon nomiga bitilgan muvashshahdir. She’r matni Muqimiyning №1325-
dastxat bayozida(36
a
-sahifa) uchraydi.
Ta’kidlash joizki, shoir asarlari nashrlarida aksar muvashshahlar matni 
tahrirga uchragan. Jumladan, P(F)o’lodxon kishi ismiga qilingan 
“Fikrimiz 
bog’idin unmas juz niholi orzu
” misrasi bilan boshlanuvchi 8 baytli muvashshah-
g’azalning maqta’si 5736
41
raqamli qo’lyozma bayozda (106-sahifa) quyidagicha 
keladi: 
Naqsh qildi xotami nazmig’a ismin harfini, 
Ot chiqarsun deb, Muqimiy, sohib jamoli orzu. 
Muqimiy asarlarining eng so’nggi nashrida esa (209-sahifa): 
Naqsh qildi xotami nazmig’a vasfin durrini, 
Ot chiqarsun deb, Muqimiy, sohib jamoli orzu.
-
 
tarzida uchraydi. Ko’rinadiki, “ismin harfini” birikmasi “vasfin durrini” birikmasi 
bilan almashtirilishi natijasida ismga qilingan ishora ma’lum bo’lmay qolgan. 
40
Бу қўлёзма баёз 1893 йилда Каримбек Камий қалами билан тузилган.
41