Нафас физиологияси. Нафас олиш ва чиқариш механизми. Қонда газлар транспорти. Тўқималарда газ алмашинуви. Нафаснинг бошқарилиши. Тематик режа



Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/12
Sana22.10.2022
Hajmi0,64 Mb.
#855364
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
мавзу №1

Тўқималарда газлар алмашинуви.
Катта қон айланиши доираси капиллярлари ва тўқималар ўртасида 
кислород ва карбонат ангидрид газларининг алмашинуви оддий диффузия 
йўли билан содир бўлади. Газларнинг ўтиши капилляр, тўқима ва 
интерстициал суюқликлар орасидаги уларнинг таранглиги фарқи бўйича 
амалга ошади.
Кислороднинг таранглиги унинг истеъмол қилинадиган жойларида энг 
паст 
бўлади. 
Биологик 
оксидланиш 
жараёни 
кечадиган 
жой 
митохондрияларда 0,5 
мм сим.уст.
га яқин бўлади. Оксигемоглобин 
диссоциацияси натижасида ажралиб чиққан кислород молекулалари паст 
тарангликка эга бўлган жойларга ўта бошлайди.
Тўқималарда кислороднинг таранглиги бир қанча омиллар: қон оқиш 
тезлиги, капиллярлар тузилиши ва бир-бири орасидаги масофа, 
ҳужайраларнинг 
капиллярларга 
нисбатан 
жойлашиши, 
оксидланиш 
жараёнлари фаоллиги ва ҳ.к.ларга боғлиқ Тўқималараро суюқликда 
кислороднинг таранглиги 20-40 
мм сим уст 
га тенг.
Капиллярлардаги қондан тўқимага ўтган О
2
миқдорининг қондаги О

сиғимига нисбати - қоннинг кислород сиғими - 
кислороднинг
 
утилизация
 
коэффициенти
 
деб аталади. Тинч турган вақтда бу кўрсатгич 30-40% га 
тенг. Тўқималарнинг кислородга бўлган эҳтиёжи турлича бўлганлиги учун 
кислороднинг утилизация коэффициенти ҳам турлича бўлади. Масалан: 
миокард, миянинг кул ранг моддаси ва жигарда 40-60% га тенг. Оғир 
жисмоний иш бажарганда скелет мушаклари ва юракда 90% гача етади. Бош 
миянинг кул ранг моддасида оқ моддасига нисбатан 8-10 баробар юқори. 
Буйракнинг пўстлоқ моддасида мағиз моддасига нисбатан 20 баробар юқори.
Карбонат ангидриднинг ҳужайралардаги таранглиги 60 
мм сим.уст 
гача бўлади. Тўқималараро суюқликда 46 
мм сим.уст.
га тенг. Артериал 
қонда эса 40 
мм сим уст 
га тенг. Карбонат ангидрид босимлар градиенти 
бўйича тўқимадан капиллярларга ўтади.



Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish