N sadriddinov, A. Rahimov, A. Mamadaliyev, Z. Jamolova fizika 0 ‘qitish uslubi asoslari



Download 3,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet10/94
Sana09.07.2022
Hajmi3,51 Mb.
#759728
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   94
Bog'liq
637dd0cd9a7458279281369cd056154d FIZIKA O`QITISH USLUBI ASOSLARI

5. MEHNAT TARBIYASI
Tarbiyaning bosh vazifalaridan biri o'quvchilarning aqliy 
va jismoniy mehnatga tayyorlab borishdan iborat. Bunda mehnat 
birinchi hayot talabi bo'lib qolsin.
Fizika o'qitish jarayonida m ehnat tarbiyasining asosi po- 
litexnik t a ’lim dan iborat, o'quvchilar ishlab chiqarishning 
yetakchi tarm oqlari bilan tanishadilar. M ashina va asboblar­
ning turli ishlab chiqarish jarayonlarining fizik asoslarini 
o'rganadilar.
M ehnat tarbiyasini amalga oshirishda laboratoriya ishlarini 
mustaqil bajarishga o'rgatish, fizika xonasidagi asbob va qu- 
rollarni nam unali ravishda saqlab borishga o'rgatish ijobiy 
t a ’sir ko'rsatadi. O'q uvchilarni mehnatsevarlik ruhida tarbi- 
yalashda olim larning va ixtirochilarning ishlaridan misollar 
keltirib borish ijobiy natijalar beradi ( E d iso n , N y u to n , 
Polzunov, Lom onosov, Faradey, Vavilov va h.k.).
28


6. ESTETIK TARBIYA
Fizika darslarida fizik nazariyalarning va fundamental tajri- 
balarning mukammalligini va ixchamligini, inson fikrining 
chiroyi va kuchini ko'rsatish orqali o ‘quvchilarning estetik 
tasa w u rlarin i shakllantirib borish kerak. Fizik masalalarni 
ixcham va ratsional usulda yechish, ko'rgazmali va ratsional 
tajribalarni namoyish qilish va asboblarni chiroyli, ixcham 
tayyorlanganligini ko'rsatish, ham d a o'q uvchilarni daftar- 
lariga chiroyli va tartibli yozishga, uy topshiriqlarini m ukam - 
mal tayyorlashga o'rgatish, laboratoriya ishlarini ham doim 
aniq va chiroyli bajarishga odatlantirish estetik tarbiyada katta 
ahamiyatga ega.
7. POLITEXNIK TA’LIM
Fizika o'q itish jarayonida politexnik t a ’limni amalga 
oshirish hozirgi zam ond a fan va texnikaning rivojlanishini 
e ’tiborga olgan holda, butun fizika kursining amaliy yo 'na- 
lishini izchil va mantiqiy yo'lini ham da uning (politexnik 
t a ’limning) m azm uni va maqsadiga mos keluvchi o'qitish 
uslubini tanlashni taqozo etadi.
Politexnik ta ’limni amalga oshirishda fizika kursining vazi­
falari asosan quyidagilardan iborat:
— o'q uvchilarni hozirgi zam o n sanoat va qishloq xo'jalik 
ishlab chiqarishning fizikprinsiplari bilan tanishtirib borish 
asosida ilmiy-texnik tafakkurlarini rivojlantirish;
— o 'qu v c h ila rni fizika-texnika masalalarini yechishda 
nazariy bilimlarni qo'llay olish qobiliyatlarini (mahoratlarini) 
shakllantirish;
— o'quvchilarda eng ko 'p ishlatiladigan nazorat-o'lchov 
asboblarini, energiya m anbalarini boshqarish asboblarini 
qo'llay olish mahorati va malakasini hosil qilish;
— o'quvchilarning shaxsiy sifatlarini, mehnatga, tabiat- 
ga va texnikaga t o ‘g'ri munosabatda bo'lishlarini, tashabbus- 
korliklarini shakllantirish.
Politexnik t a ’limni amalga oshirish uslublari va shakllari 
quyidagilardan iborat:
2 9


a) o ‘qituvchi to m o n id a n fizik hodisa va qonunlarning 
q o ‘llanishlarini tushuntirish;
b) m ashinav atexnik qurilmalarning ishlash prinsiplarini 
tajribada namoyish qilish;
d) fizik-texnik m azm u n g a ega bo'lgan kinofilm va tele- 
filmlarni k o ‘rsatish;
e) ishlab chiqarishga ekskursiyalar uyushtirish;
g) o ‘quvchilarning mustaqil kuzatishlarini tashkil qilish;
h) texnik asboblarni o ‘rganishga oid laboratoriya ishlarini 
bajarish;
i) fizika-texnika t o ‘garagiga doir o m m a bop adabiyotlar- 
ni sinfdan tashqari o ‘qishni va maktabda ularning ko‘rgazmasini 
tashkil qilish.
0 ‘quvchilarning amaliy m ahorat va malakalarini shakl­
lantirish politexnik t a ’lim ning asosiy vazifalaridan biridir. 
M a h o ra t va malakalarni shakllantirishning samaradorligini 
oshirish yo'llari quyidagilardir:
1) avval o'rganilgan asboblardan foydalaniladigan labo­
ratoriya ishlari sonini orttirib borish;
2) turli qurilmalarda o ‘z aksini topadigan qisqa muddatli 
frontal tajribalarni o ‘tkazish;
3) tarqatm a m ateriallar bilan ishlash;
4) o ‘quvchilarning m ah orat va malakalarini dars paytida 
m un tazam ravishda tekshirib borish;
5) turli asboblarni q o ‘llanishga bog‘liq bo'lgan sinfdan 
tashqari m ashg‘ulotlar o ‘tkazish.
Politexnik t a ’lim ning m u h im vazifalaridan biri o 'q u v -
chilarning ilm iy-texnik tafakkurini rivojlantirishdan ibo ra t­
dir. Bunday rivojlantirish vositalaridan biri o ‘quvchilarni 
bir-biriga yaqin ( o ‘xshash) m exanizm va m ashinalarn ing
o ‘xshash va farq qiluvchi to m o nlarin i topa olishga o ‘rga- 
tish d an iborat.
Fizika darslarida texnika taraqqiyotining quyidagi yo‘na- 
lishlari k o ‘rib chiqiladi:
— ishlab chiqarishni mexanizatsiyalash;
— yangi materiallar ishlab chiqarish va texnologiyani tako- 
milashtirish;
30


— issiqlik energetikasi;
— elektrlashtirish;
— radioelektronika, elektron-hisoblash texnikasi;
— optik texnika;
— ishlab chiqarishni avtomatlashtirish.

Download 3,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish