N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

AKSIONER KOMPANIYALAR TARIXIDAN 
Aksioner kompaniyalar-biznesni tashkil etishdagi to‘liq va mukammal usuli 
hisoblanadi. 
Ular Yevropada XVI asrda aksionerlik savdo uyushmalari 1600 yilda tashkil etilgan 
Ost – Ind kompaniyasi o‘z aksionerlariga katta daromad ketirgani uchun o‘sha 
davrdagi xalqaro savdo biznesi tusida bo‘lgan. 
Aksionerlik kompaniyasi faoliyatining mohiyati turli kapitallarni to‘plab, bir yoki bir 
necha odamning kuchi bilan yutuqqa erisha olmaydigan yirik umumiy maqsadni 
amalga oshirishdan iborat. 
Topshiriq: 
1.“Aksioner kompaniyalar tarixi”dan matnini o‘qing, unga bir nechta savoldan iborat 
bo‘lgan, reja tuzing va shu rejaga asoslanib bayon qiling.
2. Quyidagi so‘zlarni rus tiliga tarjima qiling: xususiy shaxslar, egalik va boshqarish 
huquqi, farq qilmoq, sotilmoq, ko‘tarilish, foydaning ortishi, ko‘maklashmoq, 
jamiyatda katta va keskin o‘zgarishlar, yetishmoq, qonunlarni bajarmoq.
 
E’tibor bering: 
 
Quyidagi allomalarning hikmatlarini oqing va mazmunini tushuntiring.
1. Shamdek bo‘l, shamni ko‘r, kuyib qalbu tan. 
O’zgalar tazminini qiladi ravshan . 
2. Har kimdaki bo‘lsa yaxshi tabiat 
Odamiylik yuksak unda nihoyat 
Yaxshilik yaxshi ishlar poyasi 
Yaxshilikdir go‘zallikning moyasi
 (Xusrav Dehlaviy) 
3. Yaxshiga yaxshi bo‘l, yomonga yomon 
Gullarga gul bo‘lgin, tikonga tikon
(Sa’di Sheroziy)
4. To‘g‘rini de, to‘g‘rini ko‘r, to‘g‘ri yur, 
To‘g‘ri eshit, to‘g‘ri gapir, to‘g‘ri tur
(Jomiy) 
5. Dilingni to‘g‘ri qil, to‘g‘rilik netar? 
To‘g‘rilik to‘p-to‘g‘ri maqsadga eltar 
 (Nosir Xisrav) 
 

---

 67
“OLTIN HAMKORLIK” 
O’zbekistonda oltin qazib olishning milliy rejasi tuzilgan. 
Ushbu rejani amalga oshirishda O’zbekiston iqtisodiyotining neft va gaz 
sektorlarida hamda oltin va boshqa mineral resurslarni qazib olish va qayta ishlashga 
ko‘plab investitsiya kiritgan Amerikaning kompaniyalari yordam beradi. 
O’zbekiston bozorida eng faol bo‘lgan kompaniyalar “Yunikan”, “Erkon”, 
“Teksako” va boshqalardir. 
Navoiy shahridagi uchinchi tog‘-kon metallurgiya zavodining qurilishi ham 
Amerika kompaniyalarining hisobida. 
Ushbu mashhur oltin qazib olish kompleksida yana bitta yangilik kiritilmoqda, 
ya’ni mobil tog‘-kon komplekslari ishga tushirilmoqda. 
Amerikaning “Intelek” kompaniyasi Qizilqumdagi kichik konlarda kerak 
bo‘lgan uskunalarni olib keladigan bo‘ldi. Cho‘lda bunday konlardan bir nechtasi 
bor.