N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

Topshiriq: 
1. Matnni o‘qing va reja tuzing, reja asosida nutqingizning aniqligiga e’tibor bergan 
holda so‘zlab bering. 
2. O’zbekistonda yana qanday xalqaro kompaniyalar mavjudligi haqida yozing.
3. Quyidagi so‘zlar va so‘z birikmalarini rus tiliga tarjima qiling. Kichik korxona, 
bo‘ysinish, tadbirlar, axlatni tozalash, ishlab chiqarishning pasayishi, rivojlangan 
davlat, xususiylashtiris, pasayish.
BIZNES NIMA? 
“Biznes” so‘zi birinchi marta XVIII - XIX asrlarda paydo bo‘lgan. Amerika 
lugatlarida “biznes” tushunchasi insonning erkinligi va tirikchiligini ta’minlovchi 
tijorat faoliyat deb talqin qilinadi.
Biznes - bu insonning daromad olib, hayot kechiradigan vositasi. 
Ibtidoiy jamoa davrida odamlar o‘zining va jamoasining foydasi uchun baliqni 
teriga almashtirib biznes qilishar edi. 
Bir tovarning ikkinchi tovarga almashinishidan boshlab biznes bank, ombor, 
zavod, birja, dillerlar va h.k. biznesmenlar bilan bog‘liq tarmoqlangan faoliyatga 
aylandi. Shu bilan birga ma’lum bir shaxsga tegishli kapitalning maqsadli ishlatilishi 
bilan bog‘liq bo‘lgan turli faoliyat biznes deb ataladi. 
Biznesmen - kapitalist o‘zining faoliyatida yollanma ishchilarning va 
xizmatchilarning mehnatidan foydalanadi. Lekin ularga yetarli haq to‘lamasligi 
biznesmenning to‘la daromadini tashkil etmaydi, unga ishini muvaffaqiyatli davom 
ettirishi uchun g‘ov bo‘ladi. Mustahkam va kuchli biznesga ega bo‘lish uchun 
tadbirkorlik xususiyatiga va biznes bilan bog‘liq bo‘lgan predmet haqida chuqur 
bilimga ega bo‘lish kerak. Biznesmen tovarni kim uchun va nima uchun ishlab 
chiqariayotganini kimga va qanday sotishini hamda sotishdan tushgan tushumni 
nimaga sarflashni aniq bilishi kerak. 
Shunday qilib, biznes biron kishining iste’molchi uchun foydali bo‘lgan tovarni 
ishlab chiqarishga yo‘naltirgan bilimi va tijoriy faoliyatlar tizimidir. 

---

 68
Biznes tadbirkorning aniq faoliyatiga bo‘gliq. Biznesmenlar o‘zining bilimi va 
qobiliyati ular xohlagan daromadni keltiruvchi sohagagina investitsiya qilishadi. 
Biznesni bir yoki undan ko‘p odam amalga oshirishi mumkin. Ular o‘zining ishiga 
xo‘jayin bo‘lib kapitalini sharoitga qarab ishlatish huquqiga ega.