N. B. Dilmurodov

Chap kekirdak yo‘li
– 
ductus trachealis sinister
– bo‘yinning yuza va 
chuqur limfa tugunlaridan chiquvchi tomirlardan hosil bo‘ladi. U qizilo‘ngachda 
joylashib, so‘ngra kekirdakka o‘tadi. Chap kekirdak yo‘li qo‘krak bo‘shlig‘iga 
kirishdan oldin ko‘krak yo‘liga yoki chap bo‘yinturuq venaga quyiladi. 
O‘ng kekirdak yo‘li
– 
ductus trachealis dexter
– o‘ng oldingi va o‘rta 
chuqur bo‘yin limfa tugunlaridan chiquvchi tomirlardan hosil bo‘lib, kekirdakdan 
o‘ng tomonda joylashadi va ko‘krak bo‘shlig‘iga kirayotib oldingi kovak venaga 
qo‘shiladi. 
O‘ng limfa yo‘li
– 
truncus lymphaticus dexter
– bo‘yinning o‘ng yuza, o‘ng 
kaudal chuqur va oraliq devori limfa tugunlaridan chiquvchi tomirlardan hosil 
bo‘ladi. U oldingi kovak vena yoki bo‘yinturuq venasining oxiriga quyilib, birinchi 
qovurg‘ada tugaydi. 
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari:
cho‘chqalarda bel sisternasi 1 – 2 
– bel umurtqalari ostida joylashadi; ko‘krak yo‘li ko‘pincha ikkita tomir bilan 
boshlanadi yoki tomirlar to‘rini hosil qiladi. U ampulasimon kengaytma hosil qilib 

---

umumiy bo‘yinturuq venasida tugaydi. O‘ng va chap kekirdak yo‘llari halqum orti 
medial tugundan boshlanadi. 
Otlarda bel sisternasi 1 – 3 – bel umurtqalari ostida joylashib, unda 2 – 5 ta 
klapanlar mavjud. Ko‘krak yo‘li ko‘krak aortasidan o‘ngroqda va toq venadan 
pastda boradi; S-simon qayrilma ko‘krak yo‘li chap bo‘yinturuq venaga yoki 
oldingi kovak vena quyilishidan oldin hosil bo‘ladigan prekardial qismda 
joylashadi; ampulasimon kengaytmada 10 – 15 ta klapanlar bo‘ladi. 
Itlarda – bel sisternasi 1 – 4 – bel umurtqalari ostida joylashadi. Ko‘krak 
yo‘lining yo‘nalishi qoramollarniki singari bo‘ladi. Ichak limfa yo‘llari ichak 
pardasi, ichak, taloq, jigar tugunlaridan limfa yig‘ishtiradi. O‘ng va chap kekirdak 
yo‘li medial halqum orti tugunlaridan limfa oladi.