N. B. Dilmurodov

Yurak kuylakchasi limfa tuguni
– 
ln.pericardiacus
– faqat qoramollarda 
mavjud bo‘lib, uzunligi 1,5 sm ni tashkil etadi va aorta yoyining ostida joylashadi. 
YUrak kuylakchasidan limfa yig‘ishtiradi. Limfa barcha hayvonlarda ko‘krak 
yo‘liga oqadi. 
 
Ko‘krak bo‘shlig‘idagi organlarning limfa tugunlari 
1-o‘pka oralig‘idagi oldingi tugun, 2-bo‘yin, 3-qovurg‘a tuguni, 4-ko‘krak
bo‘shlig‘iga kirishdagi limfa tuguni, 5-to‘shning oldingi tuguni, 6-to‘shning
yuqorigi tuguni, 7-o‘pka aro yuqorigi tuguni, 8-o‘pkaaro orqa tugun, 9-o‘pkaaro 
yon tugun, 10-chap va bronxial yuqorigi tugun. 
Qorin va tos bo‘shlig‘i devorida
quyidagi limfa tugunlari bo‘ladi. 
Bel limfa tugunlari
– lnn.lumbales
– qoramollarda 0,5 – 5 sm, 
cho‘chqalarda 0,3 – 0,5 sm, otlarda 0,3 – 3,5 sm, itlarda 0,2 – 0,4 sm uzunlikda 
bo‘ladi. Chap tomondan aorta yuqorisida, o‘ngdan keyingi kovak vena yuqorisida, 
ayrim hollarda umurtqalararo teshikda joylashadi. Orqa va bel muskullari, qorin 
devori, buyrak va buyrak usti bezidan limfa yig‘ishtiradi. Barcha hayvonlarda 
limfa bel sisternasiga oqadi. 
YOnboshning medial limfa
tugunlari
– 
lnn.iliaci mediales
– qoramollarda 
0,5 – 5 sm, cho‘chqalarda 0,5 – 2 sm, otlarda 0,2 – 5,5 sm, itlarda 0,5 – 6 sm 
uzunlikda bo‘lib, yonboshning chuqur aylana arteriyasi ildizi oldida yotadi. Bel, 

---

tos, son, siydik-jinsiy organlar, tizza usti, yonboshning lateral, chotning chuqur, tos 
va dumg‘aza limfa tugunlaridan limfa yig‘ishtiradi. Limfa qoramol va otlarda bel 
yo‘liga, cho‘chqa va itlarda bel sisternasiga oqadi. 
Yonboshning lateral limfa tugunlari
– 
lnn.iliaci laterals
- qoramollarda 1 
– 2,5 sm, cho‘chqalarda 0,3 – 0,8 sm, otlarda 0,2 – 3,5 sm uzunlikda bo‘lib, itlarda 
mavjud emas. Yonboshning chuqur aylana arteriyasining oldingi va orqa shoxchasi 
o‘rtasida qorin pardasi ostida maklokning pastki tomonida joylashadi. Tos, qorin, 
orqa oyoq muskullaridan limfa yig‘ishtiradi. Limfa oqimi qoramollarda tos yo‘liga, 
cho‘chqalarda bel sisternasiga, otlarda bel tuguni va yo‘liga boradi.