N. A. Egam berdieva arxeologiya ( 0 ‘quv qo‘llanma)

M avzuni m ustahkam lovchi savollar:
1. C horvador qabilalar 0 ‘rta Osiy oning qaysi hududlarida istiqomat 
qilishgan?
2. C horvador qabilaiam ing sopol idishlari bilan dehqonchilik bilan 
s h u g ‘ullanuvchi qabilaiam ing sopol idishlarini solishtiring?
3. Z am onbobo madaniyatining o ‘ziga xos jihatlarini k o ‘rsating?
4. Suvyogan madaniyati aholisi qaysi madaniyat bilan aralashib 
ketgan?
5. T o z a b o g ‘yob madaniyatini k i m l a r o ‘rgangan?
6. Q ayroqqum madaniyati qaysi hududlarga tarqalgan?
Y odda tuting! Bronza davridagi ch o ‘I zonasi q ab ilalar
• 0 ‘rta Osiyoning ch o ‘l va dashtlarini chorvador qabilalar yashagan.
• Z am onbobo madaniyati Buxoro viloyatidan topilgan.
• T o z a b o g 'y o b
madaniyati 
A m udaryoning O qchadaryo o ‘zani 
b o ‘yidan topilgan.
• Suyorgan madaniyati Q oraqalpog‘iston hududidan topilgan.
• A ndronova madaniyati 
G ‘arbiy Sibir, 0 ‘rta O siyoning g ‘arbiy 
qismi va ja nubiy Ural hududlarida tarqalgan.
• Q ayroqqum madaniyati 
Farg‘ona vodiysining g ‘arbiy qismidan 
topilgan.
M avzular buyicha test savollari
madaniyat 
shakllangan?
A) T o z a b o g ‘yop
B) A mirobod 
V) Kaltaminor 
G) Zam onbobo
2. Jo'm rakli sopol idishlar
A m udaryo 
b o ‘ylarida 
qanday
1. 
Neolit 
davrida 
quyi
A) Mezolit
B) Neolit 
V) Eneolit 
G) Bronza
3. Bir xonali uylardan iborat
qachon vujudga kelgan?
qishloqlar qaysi davrga xos?
A) Ilk neolit davriga
B) S o ‘nggi neolit davriga 
V) Ilk eneolit davriga
G) S o ‘nggi eneolit davriga
77

---

4. Dastlabki qo'l ch o‘qmori
qachon paydo boMgan?
A) B u n d an 1 mln yil oldin
B) B undan 3 mln yil oldin 
V) B undan 2 mln yil oldin 
G ) Mil.avv. 100 m ing yillikda
5. 
Uchtut 
makoni 
qaerda 
jo y la sh g a n ?
A ) Nav o iy viloyatida
B) Toshkent viloyatida 
V ) S am arqand viloyatida 
G ) Buxoro viloyatida
6. Y o rm a texnika qachon 
ixtiro qilingan?
A) Mezolit
B) O 'r t a paleolit 
V) Ilk paleolit
G ) S o ‘nggi paleolit
7. S u n ’iy olov qachon k a s h f
etilgan?
A ) Mezolit
B) Ilk paleolit 
V) OMta paleolit 
G) S o 'n g g i paleolit
8. S o ‘nggi paleolitga xos 
xususiyatni toping?
A) S u n 'iy
o l o v ,
irq shakllandi
B) N ukleus, yorm a texnika 
V) 
U ru g 'ch i lik 
tuzumi,
kertm a texnika
G) U ru g ‘chilik, san'a t, irq
9. OMta paleolit tosh 
qurollarini aniqlang?
A) QoM ch o 'q m o ri, nukleus
B) sixcha, qirgMch, nukleus 
V) nayza, qirgMch, nukleus 
G) o ‘q-yoy, pichoq, nukleus
10. Mil.avv. IV—111 m ing 
villiklar qaysi davrga oid?
A) Mezolit
B) Neolit 
V ) 
Eneolit 
G ) Bronza
11.Mezolit davrida ov ahami- 
yatining oshishiga nim a sabab 
boMdi?
A) Tabiiy sharoit
B) Insonlarehtiyoji 
V) O lq yoy
G) H ayvonlarning kupayishi
12. M ezolit davrida odam lar 
qanday hayot kechirganlar?
A ) OMroq
B) Y A rim oMroq 
V) K o ‘chmanchi
G) Yarim k o ‘chm anchi
13. Eneolit davrining qaysi 
bosqichida qishloqlar vujudga 
kelgan?
A) Ilk bosqichida
B) 0 ‘rta bosqichida 
V) S o ‘nggi bosqichida 
G) T o ‘g ‘ri ja v o b y o ‘q
14. Sopol buy u m lar nim a 
sababdan jarangli va m ustahkam
boMgan?
A) 
L oyga som on 
aralash- 
tirilgach
B) L oyga gips aralashtirilgach 
V) Charxda ishlangach
G) O lo v d a pishiriIgach
15. Q o 'sh ilish m akoni qaysi 
davrga oid?
A) Bronza
B) Neolit 
V) Eneolit 
G) M ezolit
78

---

16. Silliqlash, parmalash qaysi 
davrda vujudga keldi?
A) Mezolit
B) Neolit 
V) Eneolit 
G) Bronza
17. Q ayiqlar qachon ixtiro 
qilingan?
A) Mezolit
B) Eneolit 
V) Neolit 
G) Bronza
18. Joytun madaniyatini kim 
o ‘rgangan?
A) S.P.Tolstov
B) V.M .M asson
V) A.P. Okladnikov 
G) O M slom ov
19. B iry a ru sli xumdonlan 
qaysi davrda vujudga kelgan?
A) Mezolit
B) Neolit 
V) Eneolit 
G) Bronza
20. Hisor madaniyatiga xos 
xususivatni aniqlang
A) 
Q ayroqtoshdan 
mehnat 
quroli yasalgan
B) 0 ‘ziga xos nukleuslar ish­
langan
V) 
Dehqonchilik madaniyati 
shakllangan
G) Aholisi ko'chm anchi 
hayot kechirgan
74

---

S o ‘nggi bronza va ilk tem ir davriga kelib 0 ‘zbekistonning barcha 
h ududlarida o ‘troq dehqonchilik madaniyati shakllandi. Z arafshon va 
Q ash q ad ary o hududida S ug'diyona, A m u d a iy o n in g quyi oqim ida 
X orazm , Sirdaryoning yuqori havzasida qadimgi F a rg ‘o n a v a uning 
o ‘rta o q im id a C hoch dehqonchilik madaniyatlari markazlari shakllandi.
A m u d a ry o va Zarafshon havzalarida tarkib topgan har bir 
dehqonchilik voxalarining o ‘troq aholisi 
A vestoda Baxdi, Gava 
S o ‘g ‘uda, Xvarizam , Sirdaryo xavzalarida shakllangan dehqonchilik 
o ‘lkalarini esa C hoch va Fraganik nomlari bilan eslatib o ‘tiladi.
M ehnat qurollari ishlab chiqarishda tem im in g k a s h f etilishi o ‘sha 
dav r ijtimoiy-iqtisodiy hayotida tub o ‘zgarishlarning asosi boMdi.
T em ird an
foydalanish 
natijasida 
jam iy atn in g
social-iqtisodiy 
hayotida katta o 'z g a rish la r boMdi. Ikkinchi yirik m ehnat taqsimoti sodir 
boMdi.