N. A. Egam berdieva arxeologiya ( 0 ‘quv qo‘llanma)

Q ayroq q u m
m ad an iyati 
F arg‘ona vodiysining g ‘arbiy qismi 
jo y la sh g a n b o ‘lib, 1950 yillarda A .P.O kladnikov va B.A .Litvinskiylar 
tom onidan topib o ‘rganilgan. U joydagi taqir ustidan 60 dan ortiq m akon 
/a m inglab sopol siniqlari, bronza va tosh qurollar, hayvon suyaklari 
topildi. Bu m adaniyat mil.avv. II m ing yillikning o ‘rtalarida shakllan- 
gan.
M ak o n va qabrlardagi sopol idishlar k o ‘p jih atd an to z a b o g ‘yob 
sopollariga o ‘xshab k e tsa-d a, lekin Q ay ro q q u m sopollari ichida quloqli, 
ta rnov j o ‘mrakli xillari boMgan. Sopol idishlam ing o ‘ndan bir qismi 
chizm a, taroq shakllar bilan naqshlangan. Bu ularning xronologik 
jih a td a n A ndronova madaniyatining eng s o ‘nggi bosqichiga tegishli 
ekanligini k o ‘rsatgan.
Q ay ro q q u m m adaniyatida metal 1 hunarmandchiligi rivojlangan. 15 ta 
jo y d a n
metall 
eritish 
o'c hoqlari 
va toshqollar uyumi 
topilgan. 
Shuningdek, taqirlarda ikki tigMi yaproqsim on pichoqlar, xanjar, iskana, 
qarm oq, igna, bigiz, ikki parrakli bronza paykonlar k o ‘plab uchraydi.
Q ay ro q q u m madaniyati broza davrining oxiri va ilk tem ir davriga oid 
yodgorlik hisoblanadi.
Yuqori F a rg 'o n a hududidan Vodil, Q a ra m k o ‘1, Y apagin. C hakka 
qabristonlarini B .Z .G am burg va N .G .G orbunovlar o ‘rganganlar. 50dan 
ortiq 
m o z o r - q o 'r g ‘ondan 
tosh 
yashiklarga 
solingan 
o y o q - q o ‘li 
buklangan 
odam
skeletlari 
topilgan. 
Lekin 
m ozorlarning 
90%
o'gMrlangan. Ularning ba'z ilarida q o ‘n g ‘iroqsimon bronza isirg'alar,
7(i

---

spiral boshli bilakuzuklar, bronza munchoqlar, ikki parrakli paykon va 
sopol parchalari uchraydi.
Toshkent va F arg‘ona vodiysi choMli zona qabilalarida chorvachilik 
rivojlangan. 
Lekin chorvadorlar hayotida dehqonchilik ham muhim
0
‘ringa ega boMgan.