N a b ijo n qo dirov

KO‘ZA KUNDA EMAS, KUNIDA SINADI
Uchastka inspektori va m utasaddi tashkilotlar tomo- 
nidan O tashning bandligi ta ’m inlangan b o iish ig a qa- 
ramay, yolchitib ishlamadi. U qandaydir qurilish kor- 
xonasiga uch kunda bir mahal qatnab, qorovulchilik 
qilar, xuddi otasiga o ‘xshab q o ‘liga ilingan narsani 
uyiga tashirdi. Tungi navbatchilikni menga, b a ’zan 
m alaylaridan biriga qoldirib, Bobon ismli yangi osh- 
nasi bilan m ototsiklida qayergadir j o ‘nab qolar, tong- 
ga yaqin hech narsa b o ‘lm aganday yana o ‘z postida 
paydo bo'lardi. Bunday safarlardan so ‘ng qayerga kelib 
qolganidan begonasirab, jo n talvasasida tashqariga 
irg‘ishlayotgan q o ‘chqor guruh dastyorlari tom onidan 
kalla-poycha qilinib m aishat boshlanadi. Davrada
292

---

«B elam orkanal» aylantirilib, qim or avjiga chiqadi. 
K o‘ngil tusab qolsa, «davri» o ‘tib birov to ‘yga aytm ay 
q o ‘ygan makiyon ovoz H aydar yallachini olib kelib 
tonggacha to ‘xtatm ay ashula ayttirib «cho'ntaki bazm » 
qiladilar. Hali tinglovchilari borligi, qolaversa, yaxshi- 
gina tushum b o ‘layotganidan m am nun qari ashulachi 
to ‘pori m ijozlari davrasida o ‘zini xuddi keksa donish- 
mandday tutadi. «L o‘lini eshagini sug‘orib pulini ol» 
deganlariday «shinavanda»larining har qanday nom a’- 
qulchiligini yigitchilikka y o ‘yib, m aqtashdan charcha- 
maydi, «bu q o'sh iq sizlarga atalgan» deya j o ‘mard- 
lik haqida xonish qiladi. R uhshunos darajasiga yetgan 
tullak n ag ‘m avoz kayfi oshib qolgan q o ‘rs ishkal- 
chilarning g o ‘yo har bir so ‘ziga chin dildan qoyil 
qolar, «yashang, ukajon», «xo‘p b o ‘ladi, ukajon» 
«donoligingizga qoyil», - deganicha har qanday qaltis 
vaziyatdan ustom onlik bilan chiqib ketardi.
Otash shu taxlit ayshini surib yuraverdi. Birgina 
qilgan yaxshi ishi shu b o ‘ldiki, allaqachon ta ’m irga 
muhtoj b o ‘lgan ota uyini ham tovoqlari yordam ida 
sozlab, epaqaga keltirdi. Ikkalam iz yotadigan xonaning 
alm isoqdan qolgan, ochilsa yopilm as eshik, derazalari 
alm ashtirildi.
U yqudan peshinga yaqin z o ‘rg ‘a o ‘y g ‘onadigan 
Otash odatda kunni «pachoq» kayfiyatni «sozlash» 
bilan boshlar, so ‘ng qiyqirganicha ko ‘cha aylanib, mo- 
totsiklini tarillatib zerikm asdi. U ning m aqsadi motot- 
sikl oldini k o ‘tarib faqat orqa g ‘ildirakda uchish edi 
va bunga binoyiday erishardi ham. Albatta, bunday 
tom oshani q o ‘llab-quvvatlovchi bekorchilar ham yetar- 
li. Asabni buzuvchi yoqim siz m ashg‘ulot qo ‘shnilam ing 
m e ’dasiga tegib, jonidan to ‘y g ‘izgan b o ‘lsa-da, biror 
so ‘z deyishga hech kim ju r ’at etolmas, faqat orqa 
vorotdan olaqarash qilib to ‘n g ‘illashdan boshqasiga 
yaram asdi. A na shunday kunlam ing birida nim a b o ‘l-
293

---

di-yu, uchar mototsiklchi yaxshi tom onga o ‘zgara 
boshladi. Traktorchilikka o ‘lguday qiziqib o bzining ta ’- 
biri bilan aytganda, Traktirkash aka bilan apoq-chapoq 
b o iib ketdi. Charchoq nim aligini bilmaydigan Otash 
traktorni tun-u kun tindirm ay minar, kim nidir yukini 
tashib hojatini chiqarsa, boshqa birovni yerini haydab 
pulini olardi. Bu ishga to ‘sqinlik qiladigan ayrim 
rahbarchalam ing ham og'zi m oylanib, uning doim iy 
ulfatiga aylandi. Hech bir ish qilm ay, uyida pashsha 
q o ‘rib yotsa-da, kissasiga uch-to‘rt tanga tushib 
turganidan Tirkash akaning ham o g ‘zi qulog‘ida. Chun- 
ki rulda silkinaverib «ichi to ‘kilgan» q o ‘shnimiz uchun 
bu ayni muddao edi-da.
Otash qorovulchilikka b onnay q o ‘ydi. U atrofni 
supurib-sidirish, darvozani ochib yopish, buyurilgan 
m ayda-chuyda yum ushlam i o ‘ziga ep ko'rm ay, yaxshisi, 
ishning bahridan o ‘tib q o ‘yaqoldi. Injiq rahbam ing 
dag‘d ag ‘alariga so ‘kinganicha q o ‘l siltab, Tirkash aka­
ning saloqatli shogirdiga aylandi. Dala ishlarida uning 
yoniga o ‘tirib g ‘o ‘zalam i kultivatsiya qilishni o ‘rgandi 
va tez orada ustasi farang m exanizatorga aylandi. 
Xursand b o ig a n brigadir Sotim boy aka kattalar bilan 
kelishib, unga tez orada yangi traktor olib berishga 
so‘z berdi. Bundan ruhlangan O tash astoydil ishga 
sho‘ng ‘ib ketdi. U dalada ishlaydigan qizlarga parvona 
b o ‘lar, changga botgan b o ‘lsa-da, traktor oynasiga 
tikilib hurpaygan sochlarini tez-tez taraydigan, o ‘ziga 
qarab yuradigan odat chiqardi. A slida uni dalaga tortib 
turadigan boshqa bir sabab ham bor ediki, bu simi 
ikkimizdan boshqa hech kim bilm asdi. Diliga birinchi 
m uhabbat g ‘u lg ‘ula solgan «xushtor» shu brigadada 
ishlaydigan Shodiya ismli qizni sevib qolgan, u haqida 
tonggacha to ‘lib-toshib gapirishdan ham charchamasdi. 
Y otadigan xonam iz devorlari m ashhur hind filmlaridagi 
chiroyli aktrisalam ing rangli rasm lariga to ‘lib ketdi.
294

---

Otash kechalari m enga uyqu berm ay, xayolini o ‘g ‘irla- 
gan o ‘sha «pari paykar»ga atab ishqiy m aktublar 
yozdirar, oradan uch-to‘rt kun o ‘tib hilvirab ketgan xat- 
ni yana qaytadan boshqa bir qog‘ozga ko ‘chirtirardi. 
Qiziq, odam zod tugul balodan ham hayiqm aydigan 
«m ushtum zo‘r» yuvoshgina qizchaga bir oydan buyon 
ikki enlik xatni berolm ay, yuragi p o ‘killardi.
O tashdagi ijobiy o ‘zgarishlar hammadan k o ‘ra ona- 
jonim ni k o ‘proq xursand qildi. Chunki tanbeh eshit- 
sa: «M enga nasihatchi kerak em as», - deya jazavasi 
qo ‘ziydigan bola endi jim gina o ‘tirib tinglaydigan 
b o ‘lib qolgan edi-da.
Shu paytgacha onam bechora q o ‘rqqanidan «Qizim
senga aytam an, kelinim sen eshit» qabilida ish tutar- 
di. U O tashga taalluqli b o ig a n dashnom larini ham 
m enga qarata aytar, shu tariqa o ‘gay o ‘g ‘liga ta ’sir 
o ‘tkazishga urinardi va albatta o ‘z so‘zlarini «Sayoq 
yursang - tayoq yeysan» m atali bilan boshlab, « K o ‘za 
kunda em as, kunida sinadi», deya yakunlardi.
Bu xursandchiligim iz ham uzoqqa ch o ‘zilmadi. 
Giyohvandligi sabab doim karaxt ahvolda yuradigan 
shogird kutilm aganda traktom i ariqqa a g ‘darib yubordi. 
Shundan keyin Tirkash aka uni rul tugul, traktorgayam
yaqinlashtirm ay q o ‘ydi. O ta-boladay inoqlashib ketgan 
qo ‘shnilar orasidan ola m ushuk o ‘tdi.
Otash nim a qilishini bilm ay, Shodiyaning k o ‘yida 
dalada o ‘ralashib yuraverdi. Bir qarasangiz, suvchilarga 
yordam berayotgan, bir qarasangiz tutqatorda yon- 
boshlab o ‘y surganicha kunni kech qilardi. Aksiga 
olib Shodiya ham unga qiyo boqm as, chiroyli gaplarga 
n o ‘noq yigitning har bir harakatini tixirlik deb tushunar, 
suykalaverganidan zerikib, jinnidan olib jinniga solardi. 
Ishq o ‘tida yonayotgan savdoyi oshiq butun alam ini 
boshqalardan olib, kayf-u safoga berildi. U tobora na- 
sha chekm asa k o ‘pchilikka q o ‘shilolm aydigan odam o-
295

---

vi, chekkanida esa b o 4 ar-b o ‘lm asga kulaveradigan 
telbaga aylanib alal-oqibat inqirozga yuz tutdi. Kuni 
kelib onajonim bot-bot takrorlayveradigan k o ‘za sindi. 
Kechqurun to ‘yga deb chiqib ketgan Otash yarim 
kechasi qonga b o ‘yalib qaytib keldi. Uning kiyim lariga 
qarab b o im a s , boshi yorilgan, jarohati jiddiy edi.
- Kim bilan urishding? - dedim unga chin dildan 
achinib.
-N o m a rd la r! Ko‘pchilik b o ‘lib urishdi.
- Kim ular. nega urishdi!?
- Ishing b o ‘lmasin! Hali q o ‘lga tushadi. Hammasini 
bitta-bitta yasayman.
- D o‘xtirga olib boraym i?
- Kerakmas! Galstuk taqadigan oliftalarga toqatim 
y o ‘qligini bilasan-ku. Men birovga shikoyat qiladigan 
hezalak em asm an.
- N im a qilay b o ‘lmasa?
Yaxshisi, sen aralashma! Vaqti kelib o ‘zim hisobla- 
shaman.
Harchand urinmay, uning boshidan oqayotgan qon 
sira to ‘xtamasdi. Oxiri O tashning qarshiligiga qaramay, 
onajonimni u y g ‘otishga m ajbur b o ‘ldim. Vahim aga 
tushgan onam: Ikki dona oq qand olib chiq, - deganicha 
qon sizayotgan joyni topib, atrofidagi sochlam i qay- 
chi bilan qirqa boshladi. T o ‘rt dona qandni tezda 
ro ‘m olchaga solib m aydaladim -da, onajonim ga uzatdim. 
U tuyilgan kukunni jarohat tepasiga bosib, chorsi bilan 
mahkam b o g ‘lab q o ‘ydi. Qon to ‘xtadi. K o‘zlarimizdan 
uyqu qochib, tonggacha mijja qoqm ay chiqdik. Kunlar 
o ‘tgani sayin O tashning so ‘zlarida chalkashlik, eng 
yomoni ruhiy o ‘zgarishlar bordek tuyulaverdi. Avva- 
liga unchalik e ’tibor berm agan b o ‘lsam-da, sezgir 
onajonim ning hadeb bitta gapni ta ’kidlab, hushyor tort- 
tiraverishidan keyin O tashning har bir so ‘zini elakdan 
o ‘tkaza boshladim . Bir qarashda gap-so‘zlari joyida,
296

---

xavotirga o ‘rin y o ‘qday, am m o devorga qarab o ‘z 
soyasi bilan soatlab suhbatlashishi-yu, xandon otib 
kulishlaridan bildimki, onajonim haq. M asala jiddiy.
«Jinnini jinni desang, terak b o ‘yi sapchiydi» degan- 
lari rost ekan. Yaxshi gaplar bilan aldab davolatish 
haqida so ‘z ochganim da Otash birdan tutaqib men bilan 
olishib ketardi.
- M en soppa-sog‘man. 0 ‘zingni davolatish kerak. 
Shu gapingni yana qaytaradigan b o ‘lsang, teringni 
shilaman!
Jig ‘ibiyron b o ‘lib aytilayotgan bu so ‘zlam i eshitib 
ikkilanib qolardim.
- N ega b o ‘lmasam, devorga qarab o ‘zing bilan 
o ‘zing gaplashaverasan?
- Ey tom i ketgan, k o ‘rm ayapsanm i kim lar bilan 
gaplashayotganim ni. U lar shunchalik dono, yaxshi 
odam larki, suhbatlashib to ‘ymaysan. Senga o ‘xshagan 
ezma, lapuh emas.
Bir kuni u kutilm aganda onajonim ga term ilib y ig ‘- 
lay boshladi.
- Onajon, meni nega y olg‘iz tashlab ketdingiz. 
N ervinniy otasi bilan qiynalib o ‘lsin dedingizm i? 
N onyem as otam bir m artayam erkalatib boshimni 
silamadi-ku. U nga pul b o ‘lsa bas. Qarang, meni 
Shodiyaga uylab q o ‘yish o ‘m iga daladan beri kelmaydi. 
Qovuni bilan ovora. Hech kimni onasi o ‘lm asin ekan. 
Sizni ju d a so g‘indim. Ayting, onajon, men nim a qilay?
Yuragi ezilib ketgan onam o ‘zini tutib turolmadi. 
0 ‘gay o ‘g ‘lini quchoqlab boshini silaganicha to ‘yib- 
to ‘yib y ig ‘ladi.
Shundan keyin qarorim iz q at’iylashdi, uni davola- 
tishdan boshqa choram iz qolm adi. Onamning y o ‘l- 
y o ‘rig ‘i bilan b o ‘lib o ‘tgan voqealam i oqizm ay-tom iz- 
may bosh vrach N iyozovga borib aytib berdim. U o ‘sha 
kuniyoq uyim izga psixiator j o ‘natdi. U Otash bilan
297

---

erinm ay, bafurja suhbatlashdi. Ertasi kuni bemorni olib 
ketish uchun kelgan uch nafar devqom at yigitlarga bu 
operatsiyani bajarish oson kechm adi. Ular bemorni 
uyga qam ab, aldov y o ‘li bilan osongina o ‘z y o ‘riqlariga 
solmoqchi edilar, ammo hiylalari ish berm ay, kuch 
ishlatishga m ajbur b o ‘ldilar. Vaziyatni anglagan Otash 
beligacha yechinib olgan: U chovingniyam yasayman! 
deganicha q at’iy qarshilik k o ‘rsatar, quturgan itday 
ularga tashlanib, b o ‘ralab so‘kardi. U birdan o ‘zini 
ochiq qolgan derazaga urib tashqariga otildi. Eshikni 
mahkam berkitib olgan «Tez yordam » haydovchisi 
uning ko ‘chaga chiqib ketishiga y o ‘l q o ‘ymagach, 
shaxt bilan tom orqa tom onga qarab chopdi. Dunyoda 
kiyim siz odam ni tutishdan ham qiyini b o ‘lmas ekan. 
Otash chaqqonlik bilan qochar ekan, b a ’zan to ‘xtab 
o ‘yinga tushar, quvlayotganlarni m asxara qilishga ham 
ulgurardi. A ncha urinishlardan keyin tutqich bermas 
qochoq k o ‘pchilikka bas kelolm ay, taslim b o ‘lishga 
majbur b o ‘ldi. 
Q o ‘l-oyog‘i 
b o g ‘lanib, 
m ashinaga 
bosilguncha avra-astarsiz so ‘kinishlar tinmadi. Uning 
tosh ham erib ketadigan 
alamli faryodiga chidab 
b o ‘lmasdi. Ishning bundayin tus olishini kutmagan 
onajonim ning y ig ‘isini eshitish undan-da o g ‘ir b o ‘ldi.
Lekin nailoj... Birpasda uyim iz huvullab qoldi.
Q ishloqda m ish-m ishlar bolalab ketdi. O g ‘ziga 
kuchi yetm aydigan hangom atalablarga Xudo berdi. 
«Vo-o, eshitdingizm i? Otash jinni b o ‘p qopti. Alam- 
zada dushm anlar yapaloq tosh bilan urib miyasini 
to ‘kib q o ‘yganm ish. N ashavand o ‘rtoqlari O tashga 
ataylab bangidevona k o ‘ragini chektirib q o ‘yganmish. 
Singillariga xira pashshaday ilashavergani uchun Shodi- 
yaning akalari o ‘laksa qilib kaltaklaganm ish».
Bu gaplarning qaysi biri haqiqatga yaqin ekanligini 
hech kim bilmasdi.
298

---

Oradan bir hafta o ‘tib, Soyibjon tog 'am bilan 
birga Otashni k o ‘rgani shahardagi ruhiy kasalliklar 
shifoxonasiga bordik. Bosh vrach qabuliga kirish 
uchun ikkinchi qavatga k o ‘tarildik. Bino ortdagi sim 
to ‘r bilan o ‘ralgan katta m aydonda yuz, yuz-ellik nafar 
yigirm adan o 'ttiz yoshgacha b o ig a n bir xil kiyingan 
yigitlar o ‘zlaricha javrab, tinm ay u yoq-bu yoqqa yurar, 
b a ’zilari xaxolab kulardi. Xayriyat, vrach to g ‘amning 
eski tanishi chiqib qoldi.
- Anavi yigitchalar kim lar? - dedi ularni derazadan 
o ‘ychan kuzatayotgan to g ‘am.
Bunday holatga k o ‘nikib ketgan bosh vrach beparvo 
kulimsiradi.
- A qldan ozgan nashavand, giyohvandlar. Afsuski, 
keyingi paytlarda ulam ing soni keskin ko‘paydi.
Bu gapni eshitib, yuragim orqaga tortib ketdi. 
Darrov Hoji buvani esladim. U m o ‘tabar zot meni 
qanday halokatli y o ‘ldan vaqtida qaytarib qolganlari-yu, 
u kishidan n o o ‘rin xafa b o ig a n im n i chuqurroq anglab 
yetganday b o ‘ldim.
Eh Otash, Otash. N im alar qilib q o ‘yding. Axir, 
shunday k o ‘rgiliklar b o ‘lmasligi ham mumkin edi-ku.
Inson bolasi ertangi kunidan bir olam yaxshiliklar 
kutib, umid bilan yashayverarkan.
Y ana bir tong otdi. 
Uyqudan barvaqt turib, 
tashqariga chiqdim. T o ‘yib nafas olarkanman, beixtiyor 
osm onga qaradim. Kechagi ko'ngilni xira qilguvchi 
rutubatli qora bulutlar tarqab, osmon tiniq va musaffo 
ko ‘rinish olgan edi. Ruhim tozarib, oppoq orzular 
o g ‘ushida m aktabga shoshildim . O ldinpishar o ‘riklar 
birin-ketin 
olayib, 
yosh-yalangni 
o ‘ziga 
chorlay 
boshladi. 0 ‘quv yili tugab, bitiruv im tihonlariga 
tayyorgarlik qizg‘in tus oldi. 0 ‘z nuri bilan borliqni 
yashnatayotgan oftob xuddi k o ‘ngil g ‘uborlarini ham 
quvib yuborganday yengil edim.
299

---

Shu yerda hikoyam ga nuqta q o ‘yib, biroz tin olishga 
qaror qildim. Alloh nasib etsa, Davronning keyingi 
sarguzashtlarini ham qo g ‘ozga tushirish istagi «nish» 
urub qolsa ajabmas.
M oziyga qaytib ish k o ‘rish xayrli deydilar.
A ziz kitobxon! Q odiriy bobom izning m ashhur ibo- 
ralariga amal qilib, o ‘tmishga, kechagina o ‘tgan kunla- 
rim izga yana bir bor nazar soldik. Bu mening va ota- 
bobolaringizning bolaligidir. A sarda badiiy to ‘qimadan 
foydalangan holda, k o ‘proq o ‘zim guvohi b o ‘lgan, 
k o ‘rgan va eshitganlarim asosida baholi qudrat qalam 
tebratishga harakat qildim.
Yer yuzida hayot bor ekan, yaxshilik bilan yomonlik, 
ezgulik bilan razolat, saxiylik bilan ochko‘zlik kura- 
shaveradi va har safar yaxshilik g ‘alaba qilaveradi.
M aqsadim iz bobo-yu bobokalonlaringiz k o ‘rgan 
qaro kunlam i eslatib, qalbingizga m ahzunlik solish 
emas. Zero, bitiklarim izdan to ‘g ‘ri xulosa chiqarib, bu- 
gungi dorilam on kunlarim izning qadriga yetib, mus- 
taqil ona V atanim iz b o ‘lmish 0 ‘zbekistonni chin dil- 
dan sevasiz, uni k o ‘z qorachig'iday asraysiz degan 
umiddaman.
M uallif
300

---

M U N D A R IJA
Serqirra ijodkor tuhfasi........................................................ 3
K irish...................................................................................... 1®
BIRINCHI QISM
Dunyoni anglash...................................................................
O n am ......................................................................................
Sunnat to ‘y i...........................................................................
Men tu g ‘ilib o ‘sgan g o ‘sha.............................................. 21
Abdulhaq bobo....................................................................24
A chchiq saboq..................................................................... 27
M oychi dang-dang.............................................................. 29
H am al..................................................................................... 31
Yakshanba quvonchlari.....................................................37
Sattor boboning hikoyasi................................................ 40
Mol bozoridagi hangom a..................................................42
D adam ....................................................................................49
Bizni toblagan yum ushlar................................................ 50
Olimjon aka........................................................................ 53
Tuppa-tuzuk shoir b o ‘lganim ...........................................58
Dada m isha...........................................................................59
0 ‘qishim dagi pasayish...................................................... 67
Kutilmagan ju dolik............................................................69
Oyim chaxon ena..................................................................74
Bozordan nasiba izlaganim .............................................. 79
Q o‘rqinchli tun....................................................................84
Tirikchilik toshdan qattiq................................................. 88
Nodira poshsho....................................................................92
Ona tarbiyasi....................................................................... 95
Sovchi kam pirlar................................................................ 97
Zulum buva....................................................................... Ю0
.................................................................................................. 101

---

Eh, mening sh o ‘rpeshona to g ‘am ................................. 103
О ‘gay o ta............................................................................ 107
O tash.................................................................................... I l l
X o'rozni qochirgan j o ‘ja x o ‘ro z.................................. 114
Q orong‘ida topishganlar................................................ 118
Kutilmagan hodisa............................................................123
Tuhm at azobi..................................................................... 126
Sarson-sargardonlik..........................................................129
Tom da o 'tg an tunlarim ...................................................134
M uqarrar ja z o ....................................................................138
Q ozonga yaqin yursang................................................. 143
G ‘oyib b o 'lg an sovg‘a...................................................146
Otashning qora dengizda «cho 'm ilg ani» ................... 148
0 ‘zingdan chiqqan balo................................................. 153
K ulolchilikka qiziqib qolganim ....................................155
Xazon b o ‘lgan o ‘sm irlik................................................ 159
Har kimki yom on b o ‘lsa.................................................161
IKKINCHI QISM
U yga qaytish...................................................................... 165
Kesak dom la...................................................................... 169
Hoji bobo............................................................................ 172
Kutilmagan uchrashuv....................................................177
Otga aylanm agan toy...................................................... 180
Q utlug‘ dargoh..................................................................185
Soliha buvi.........................................................................193
G agarin................................................................................ 197
It vafo..................................................................................203
Dardini ichiga yutgan ona.............................................. 212
0 ‘g ‘rini qaroqchi urdi....................................................219
Har qadam da bir saboq....................................................228
Q ism at..................................................................................237
Ilk tu y g 'u ........ ................................................................... 243

---

Ota o ‘g ‘li zmas, odam o ‘g ‘li b o 'l................................. 248
Javlon................................................................................... 254
O tashning parvozi............................................................258
X ato...................................................................................... 264
K ulolchilikdagi o 'zg arish lar...........................................272
Egilgan boshni qilich kesm as........................................ 278
Umr shom idagi qariyalar yoki xufiyona vidolashuv...282 
K o ‘za kunda emas, kunida sinadi............................... 292

---

NABIJON QO DIR OV
Adabiy-badiiy nashr
GULYETIM
SARGUZASHT QISSA
«Sharq» nashriyot-matbaa 
aksiyadorlik kompaniyasi 
Bosh tahririyati 
Toshkent - 2020
M uharrir 
Sanjar Turimov
Badiiy muharrir 
Bahrom Bobojonov
Texnik muharrir 
Diyora O'tkurbekova
Musahhih 
Ma ’mura Ziyamuhamedova
N ash r l