Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda bozor munosabatlariga asoslan- gan


Marketing-menejmentda muammoni hal qilish jarayoni



Download 2,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/230
Sana28.06.2022
Hajmi2,95 Mb.
#714106
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   230
Bog'liq
marketing UMK

Marketing-menejmentda muammoni hal qilish jarayoni 
 
Jarayon 
bosqichla 
ri 
Jarayon obyektlari 
Misollar namunalar 
 
Rejalashtirish 
Situatsion tahlil; imkoniyatlar, 
xavf-xatarlar, tashqi muhit 
Ish vaqti, ekologiya 
Kuchli-kuchsiz tomonlar 
Marketing, personal 
 
Qarorlar 
Maqsadlar, talab etilgan holat 
Xarajatlarni yopishga, bozor 
ulushi, tovar aylanmasi 
Strategiyalar: imkoniyatlarga 
yo‘naltirilganlik 
Kooperatsiya, liderlik 
narx-navoda 
 
Amalga 
oshirish 
Bajarish vositalari: 
o‘tkazish, 
muvofiqlashtirish, 
optimallashtirish 
Marketing-miks budjet, 
reklama,rejasi 
 
Nazorat 
Natijalar: samarali 
yondashilgan,egiluvchan. 
Rivojlanish vaqti xodimlarning 
qoniqarligi. Shaxsiy 
kapitalningo‘sishi 


45 
Marketing funksiyalari evolyutsiyasi marketing bo‘yicha quyidagi 
mutaxassislarning zarurligini amaliyotda shakllantirdi. Taraqqiy etgan 
davlatlarda marketing sohasi bo‘yicha keng tarqalgan 10 ga yaqin 
mutaxassisliklar turli firma va kompaniyalarda yuqori ish haqi olib faoliyat 
ko‘rsatadilar. Bular reklama va omma bilan aloqalar bo‘yicha direktor – 500 - 
4700 AQSh dollari, marketing bo‘yicha direktor -1000- 5300, marketolog – 
800-1500, brend – menejer – 800-3000, reklama bo‘yicha menejer – 800- 
2000, omma bilan aloqalar - PR – 800-3000, media-planer – 700-2000, 
kreativ direktor – 1600-4000, media – bayer – 800-2000, kopirayter – 700- 
1500AQSh dollarida maosh olishi mumkin. 
Marketingni boshqarish 
talabni boshqaruv jarayonida muam- molarni 
hal etish, marketing faoliyatining samarali tadbirlarini o‘tkazish orqali 
ma’lum siyosatni olib borish, vaziyatli tahlil, maqsadlarni aniqlash, 
strategiyani ishlab chiqish, tartibga solish vositalarini tanlash, natijalarni 
nazorat va tahlil qilishdan iboratdir. Marketingni boshqarish- ning asosiy 
mazmuni bu qarshi talab, talabning yo‘qligi, yashirin talab, pasayuvchi talab, 
doimy bo‘lmagan talab, to‘liq talab, ortiqcha talab, ratsional bo‘lmagan kabi 
talablarni boshqarish demakdir. 
Marketing-menejment konsepsiyasi tadbirkorlik faoliyatining asosiy 
g‘oyalar tizimi, instrumentariysi (yo‘llanmasi, vositalari), atrof-muhit tahlili 
va undan kelib chiqqan holda strategiyani ishlab chiqish, amalga oshirish va 
nazoratdir. Marketingni boshqarish konsepsiyasining asosiy elementlari 
bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: 
-Tadbirkorlik, atrof-muhit, madaniyat, siyosat, bozorlar, tarmoqlar, 
raqobatchilar. 
-Siyosatning shakllanishi (konsepsiya, model, maqsadlar, strategiyalar). 
-Siyosatni amalga oshirish (rejalar, budjet, marketing tadbirlari). 
-Siyosat nazorati (natijalar tahlili, obyektiv va subyektiv o‘zgarish- 
larni tahlil qilish va baholash). 
Har qanday korxona yoki firmaning tarkibiy boshqaruv strukturasi 
uning faoliyat yo‘nalishini, ixtisoslashuvini, qo‘yilgan maqsadlarga olib 
borish yo‘lini belgilashda muhim ahamiyatga ega. Struktura ish joylarini va 
lavozimlarni belgilaydi. Firma o‘z ishlab chiqarish rejasi, mahsulot turi, 
qadoqlanishi, sotishni tashkil etishva sotuvdan keyingi xizmat kabi 
faoliyatiga qarab strukturasini tuzadi. Optimal tuzilgan, tizimga solingan 
struktura ko‘p jihatdan samaralifaoliyat garovidir. Funksional struktura har 
bir boshqaruv pog‘onasida ma’lum vazifalarni bajarishni, bo‘limlar va 
boshqaruvbosqichlarida muvofiqlikni talabetadi. 
Tadbirkorlik sohasida marketing – menejment talab va taklif o‘rtasida 
yuzaga keladigan vaziyatlarni tartibga soluvchi mexanizm sifatida namoyon 
bo‘ladi. Iste’molchilar xulq – atvorini tahlil qilishnatijasida faoliyatni tartibga 
solish, talabni boshqarish, yangi talab turlarini shakllantirish, o‘zgarib 
turuvchi konyunkturaga ta’sir ko‘rsatish marketing –menejmentning 


46 
vazifasidir. 
Marketing-menejment samarasi faoliyatning iste’molchiga va bozorga 
yo‘naltirilganligi bilan belgilanib, marketing rejasida to‘g‘ri strategiya va 
taktika qo‘llanilishiga bog‘liq. 
Istiqbolni belgilash bosqichida yuqoridagi tahlil materiallari asos 
bo‘ladi. Xaridorlar va raqobatchilar xatti-harakatidagi tendensiyalar 
aniqlanib, yangi bozorlar, sotuv kanallari tanlanadi. Bo‘sh bozor 
segmentlarida faoliyat yuritish uchun yangi faoliyat turi bilan shug‘ul- lanish 
ham raqobat afzalligini qo‘lga kiritishning samarali yo‘lidir. 
Strategik marketing bosqichida uzoq muddatga mo‘ljallangan rejalar 
asoslanadi. Iste’molchilar va bozor segmentlarini to‘g‘ri tanlash, bo‘sh bozor 
tokchasida o‘z ulishini shakllantirish firmaning uzoq vaqt mustahkam 
bozorni egallashiga yordam beradi. Firma o‘z raqobatchilari va savdo 
agentlari, tashkilotlari bilan samarali munosabatlarni shakllantirib, biz 
nimaga erishmoqchimiz, savoliga javob berishi kerak. Bu davrda tegishli 
marketing tadbirlari ishlab chiqariladi va amalga oshiriladi. Marketing – 
miksning elementlaridan qaysi biriga e’tibor kuchaytirilishi kerakligi 
aniqlanadi. 
Strategiya va marketing – miksni amalga oshirish bosqichida uning 
natijalari samarasi tahlil qilinib, nazorat va baholash ishlari olib boriladi. 
Firma o‘z maqsadiga erishdimi, talab va taklif o‘rtasidagi farqni qanday qilib 
tartibga solish, muvofiqlashtirish kerak, deb fikr – mulohazalar va konkret 
qarorlar qabul qilinadi. 
F.Kotlerning fikricha, marketing-menejment jarayoni quyidagilar- dan 
iborat. 
-Bozor imkoniyatlari tahlili. 
-Maqsadli bozor segmentlarini tanlash. 
-Marketing kompleksini ishlab chiqish. 
-Marketing tadbirlarini amalga joriy etish. 
Marketing-menejmentda boshqaruv qarorlari quyidagi yo‘nalish- larda 
bo‘lishi mumkin: 

Download 2,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   230




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish