Муратбай нызанов ашык

устинен UlblFbiriTbL
Мен ж ак сы я ж ам ан дем ей кэтиме келип жаттым. 
Сейлесем капалыгым дауысымнан билинип калатугындай 
еди.
Кеште улкен эжагам Бекмурза келди. Аукат акелмеди.
— А п а, к е ш е м и з г е к е л и н кел и п атыр, журмесен 
болмайды, — деди.
— К еш ед ен б ер и ты м -ты р ы с еди 
f o
, 
— деди апам.
— Мына келиннен еситкели кулагымды турип-ак апым.
-Ха-ау — деди Тилеухан апа екпелегендей тур билдирип.
— «Мен не деймен, кобызым не дейди», айтгым 
fo
, 
илимпаз 
бала коркы п, д ай ы сы н ы н уйбетине Шымбайга акеткен, 
соякка анасы н-эм алдырган деп.
— Сейтип пе? — деди апам эжагама карап.
— Ауа. Барана тустен кейин келди хэммеси. Кеше дайысы 
бир кой сойып шашыу таркатыпты. Хэзир шашьи езинин 
уйинде.
Геугимге уйге келдик. Кешеде арман-берман журген адам 
кап. Кими енди бараткан, кими уйден табак, шэйнек-кеса 
жыйнап журген. ©сиресе, балаларга кудай берип калыпты, 
кешени басына кетерип жур.
Апам бир катар таза кийимлерин кийип, шашыу Fa кетги.
— Нурсулыу, бармайсац ба?— деди маран босагада турып.
— Бир зам аннан, — дедим мен.
— Бар, келин ш ек кересец. Еле той болса шымылдыкга 
отырасан!
«Садагасы кетсин ондай шымылдыктын» дедим ишим­
нен. Ол ш ымылдык менин ушын жат. Ол тек бир адамра рана 
бахыт алы п кел ед и . С ол би р, адам тилекке карсы мен 
емеспен!»
63

---

Шашыута бир заманнан кейин де бармадым. Кишелерим 
бирим-бирим мирэт етип келди. Жууап бермедим. Дастыктан 
басы м ды кетер м ед и м . К етерсем кезл ер и м д еги жасты, 
ыгалланып калган дастыкты керип кояр еди олар.
Ш ашыу узакка созылцы ма, туннин елленемирине дейин 
уйде бир езим калдым. Бир езим калып тойып-тойып жылап 
алдым. Х,еш ким капа кы лм аса да кеулим кулазы п, ез- 
езимнен корльпым келип жыладым. Тилеухан апа мени «Сен 
кыз сы ртка ш ыгып туршы» дегенге д ей ин сол илимпаз 
жигитти сиз емес пе екен, деп шамаласам да, ойламаган 
жерде баска адам болып 
uibiF a 
ма деген умитте едим, аттец 
умитлерим пуш болды. Сизди сол маган бахталас болган 
«п атш а кы зы » м е н е н к а л а й т а н ы с т ы р д ы , н еге бир- 
б иреуи н и зге кыл кауа калд ы н ы з, як и ек еу и ц и зд и н де 
кезлериниз карауытып, турмыс кургыныз келип зорга жур ме 
единиз? Усыларды мен еситпей калдым. Биле алмай калдым 
к а л а й т а б ы с к а н л а р ы н ы з д ы ! С и з л е р г е а за п берген 
душпанларьщыз ким? Егер аны к душпан болатугын болса, 
неге дурыслап кесент ете алмады косылыуынызга?! Мен 
сизин душ панларынызды ж аксы кери п турдым. Олардын 
душпанлыгы маган мэдет беретугын еди. Ал, Тилеухан апаны 
болса атарга 
o f m m
болмады. Неге ол элле неткен биреуге 
женгешилик етеди? Сиз ким болыпсыз оган?! «Элле ким» 
д е г е н и м уш ы н к е ш и р е р с и з ! С и з и н о ган « эл л е ким» 
б о л г а н ы н ы з ж а к с ы еди! Бул д у н ь я д а м е н н е н б аск а 
ж урегинизге ж ак ы н адам болм аган ы н к э л ер едим. Усы 
«женге» деген н эр сен и ким ойлап тапкан?! Неге менин 
уйдеги еки киш ем косы лы п бир Тилеухан куракум бола 
алмады. Келген жаушылардын алдына шай койып жоргалай 
бергенш е, м енин кеуил сы ры мды неге анламады ? Эдира 
калмайма, бундай саны бар, сапасы ж ок женгелерим! Мен 
огыры капа едим. М ени тэвдир капа кылган еди.
Ж атарга ш ам аласканда уйдегилердин хэм м еси келди. 
М ен жаткан белмеге апамнын бир ези кирди. Есикти бекит- 
ти. Булардын б эрин апамны н аяк сестинен билип аттым.
— Нурсулыу, — деди апам касыма келип бир дизелеп, 
— Ш аш ы уга неге бармадын?
— Б и р ж ери н ауырып тур ма?
64

---

— Биреу бир нерсе деди ме?
Апам