Muqaddima

17-§. Masalalar yechish

11-masala
57-shaklda tasvirlangan qurilmaning A tayanch
reaksiyasi CE sterjendagi zo’riqishi aniqlansin. Qurilmaga intensivligi q bo’lgan AB balka o’qiga perpendikulyar tekis
taqsimlangan va gorizontal P kuch ta’sir etadi. Bir jinsli
AB to’sinning og’irligi G=20 N, P=10 N, q=30 N\m. AD=DC=CB=1m bo’lsin. CE sterjenning og’irligi e’tiborga olinmasin.


Yechish:
Muvozanatdagi AB balkani tekshiramiz. Tekis taqsimlangan yukning ta’sirini to’plangan Q kuch bilan almashtiramiz. Bu kuch AD bo’lakning o’rtasiga qo’yilgan bo’lib, miqdori



ga teng (57-shakl). AB jismni bog’lanishlardan xoli qilib, bog’lanish reaksiyalari bilan almashtiramiz. A sharnirdagi noma’lum reaksiyani koordinata o’qlari bo’ylab yo’nalgan tashkil etuvchilari orqali tasvirlaymiz. C sharnirdagi reaksiya kuchi sharnir o’qi bo’ylab yo’nalgan bo’ladi.

Muvozanat tenglamalarini tuzamiz:

Shakldan quyidagilarni aniqlaymiz:

Bularni (d) tenglamaga qo’yib, quyidagini olamiz:

Bu yerdan R_C miqdorni aniqlaymiz

Son qiymatlarini o’rniga qo’yib quyidagini olamiz:
N
(a) va (b) tenglamalar sistemasidan ketma-ket X_A va Y_A lar aniqlanadi

X_A va Y_A larni topib, to’liq reaksiya R_A kuch quyidagi formula yordamida aniqlanadi



12-masala
58-shaklda tasvirlangan qurilmaning tayanch reaksiyalari va jismning D nuqtasidagi o’zaro bosimi aniqlansin. DE to’sin (balka) D nuqtasi АВ to’singa erkin tayangan.