|
YAksnlashish usullari (xududiy). Etarli darajada kup sonli nazorat punkt(NP)lari yordamida, bunda shaxar xududida barcha manzillarning joylashuvi ma’lum tizimdan iborat xududiy nazorat tarmogi yaratiladi. TVning joylashuvi ularning NPdan utishi vaktida aniklanadi. Aniklangan NPning individual kodi TVning bort kurilmasiga uzatiladi, sung aniklangan ma’lumot va TVning identifikatsion kodi bort kompyuteridan ma’lumotlarni boshkarish va kayta ishlash bulinmasiga yuboriladi. Shu tarzda, yakinlashish usuli faoliyat yuritadi. Birok, amaliyotda kupincha yakinlashishning invers usuli kullaniladi, bunda TVning joylashuvini aniklash va identifikatsiyasi shu TVga urnatilgan aktiv, passiv yoki yarimaktiv kam kuvvatli radiomayatniklardan NPning kabul kilish kurilmasiga uzatadigan ma’lumotlari asosida, yoki bulmasa ob’ektning xarakterli belgilarini ukish va aniklash optik kurilmasi yordamida aniklanadi, masalan, avtomobil nomeri orkali. SHundan keyin axborot NPdan ma’lumotlarni boshkarish va kayta ishlash bulinmalariga uzatiladi.
Tabiiyki, xududiy tizimlar uchun joylashuvni aniklash va ma’lumotlarni yangilash davomiyligining anikligi tizim ta’sir doirasi xududida joylashgan NPlarining zichligiga bevosita boglik. Yaqinlashish usuli boshkarish va nazorat markaziga kup sonli NPlaridan ma’lumotlarni uzatish tizimosti bulinmalarini tashkil etishda mukammal aloka infratuzilmasini talab etadi, NPlarida belgilarini ukish va aniklash optik usullari va murakkab kurilmalardan foydalanish esa nisbatan kimmat xisoblanadi. Buni ayniksa katta xududlarni kamrab oluvchi tizimlarni kurishda kuzatish mumkin. SHu bilan birga, yakinlashishning invers metodlari TVdagi bort kurilmalarini minimallashtirishga, xattoki, avtomashinalarni bort kurilmalari bilan jixozlamaslikka imkon yaratadi. Xududiy tizimlarning asosiy kullanilishi - avtomashinalarning kompleks muxofazalashni ta’minlash, avtomashinalar ugirlanganda kidiruvni ta’minlash. Bunga misol kilib, maxsus jixozlangan ugirlangan avtomashinaning yul inspeksiyasi postiga yakinlashishini kuzatuvchi KORZ-GAI tizimini keltirishimiz mumkin.
Radiochastota buyicha joylashuvni aniklash usullari. TVning joylashuvi TVdan uch yoki undan ortik radiomayaklargacha bulgan masofalar farkini ulchash yuli bilan aniklanadi. Mazkur usullar guruxini shartli ravishda ikki kichik guruxlarga ajratish mumkin: TVning absolyut (mutlak) va nisbiy joylashuv manzillari TVdan uzatilayotgan radiosignallarining statsionar yoki mobil kabul kilish punktlari tarmoklari yordamida aniklovchi radiopelegatsiya usuli xamda X,T bortidagi kurilmalar yordamida kabul kilingan maxsus radiosignallar yordamida koordinatalarni xisoblash (tugri va invers radionavigatsiya usullari).
Radiopelegatsiya usullari. SHaxar xududi buylab taksimlangan pelegatsiya tarmoklari yoki pelegatsiya mobil vositalari yordamida radiouzatkich-mayatniklar bilan jixozlangan TVlarining joylashuvini aniklash mumkin. Radiopelegatsiya usullariga asoslangan AVL-tizimiga misol kilib, GIP S tizimini keltirish mumkin (yangi nomlanishi - SKIF). Tizimning ishlash tamoyili - TVdagi kichik gabaritli
radiomayatnikdan uzatilayotgan signalni statsionar radiokabul kilish markazlari tarmogi orkali kabul kilish va TVning joylashgan xududini aniklash. Joylashuv manzilining anikligi xududdagi statsionar radiokabul kilish tarmogining joylashish zichligiga boglik va geoaxborot tizimlar(GAT)ni kullagan xolda uzluksiz kuzatish va ma’lumotlarni tuzatish rejimida aniklik bir necha metrni tashkil etishi mumkin.
Radionavigatsiya usullari. Xrzirgi kunda anik va ekspluatatsion xarakteristikaga sun’iy yuldosh navigatsiya tizim(SYNT)lari ega, ularda standart rejimda joylashuvni aniklash anikligi 50 - 100m.dan kam emas. Axborot signallarini fazaviy aniklash yoki differensial navigatsiya rejimi kabi maxsus usullarni kullaganda esa bir necha metrni tashkil etadi.
Turli firmalar tomonidan taklif etilayotgan texnik yechimlar o`z ko`rsatkichlari bilan deyarli yakin, lekin, detallari bilan farklanadi, birok, xar biri tizimning konkret foydalanuvchilariga mos kelishi mumkin. Tarkibiga kura, tizim kurilmalariga bort navigatsiya xisoblagichi, UKV-radioaloka radiostansiyasi yoki uyali telefonlar kiradi
Dispetcherlik markazida elektron xaritali kompyuter va shaxar xududida avtotransport dispetcherlik va monitoring tizimining dasturiy ta’minoti ta’minlanadi.
Bu soxada samaradorlikni sezilarli darajada oshirish uchun rakamli GSM uyali aloka standartlaridan foydalanuvchi ta’sir maydoni doirasini
Raqamli GSM uyali aloka standartlaridan foydalanuvchi tizimining ishlash sxemasi
Do'stlaringiz bilan baham: |
