Муаллиф: Наргиза Умарова

Ольга Оликер: Дангалини айтсам, Россия қўшни мамлакатларга қизиқишини йўқотяпти, деб ўйламайман. Ўртадаги муносабати ўзгараётгани бор гап, улар муросали вазиятга итоат қилиши, бунга Украина воқеаларидан чиқарилган сабоқ сабаб бўлган бўлиши ҳам мумкин. Россия атрофидаги мўътадил демократияга эришган мамлакатлар билан яшаши мумкин. Арманистон мисол сифатида чиндан ҳам қизиқарли. Назаримда, Кремлдагилар Майя Сандунинг Россия билан муносабатлари яхши бўлса, у сайловда ғалаба қозониши нормал ҳолат эканини тушуниб етди. Ҳар ҳолда Москва янги президентни сайлангани билан табриклади. Улар Пашинян билан ярашиши мумкин, бироқ Арманистон бош вазирини муаммолар гирдобидан қутқариб олгани шошилмайди. Улар Лукашенконинг кетиши билан муроса қилиши мумкин, бироқ президентнинг кўчадаги норозиликлар натижасида лавозимидан четлатилишини қабул эта олмайди. Ушбу ўтиш даври уларга қулай ўтиш бўлиши керак. Лекин Россия ҳамон таъсирини мустаҳкамлашга уриняпти, деб ўйлайман. Ишонч билан айтишим мумкинки, Кремлга ҳамон буфер зоналари зарур. Марказий Осиёдаги вазият Хитой, у билан муносабатлар ва минтақадаги роли тобора ошиб бораётгани сабабли бошқа жойлардагидан қисман фарқ қилади. Россия бу ерда АҚШ билан рақобатлашаётгани йўқ.
Пол Стронски: Россиянинг дастлаб Грузиядаги, сўнгра Украинадаги хатти-ҳаракатлари ушбу мамлакатлар аҳолисини чиндан ҳам унга қарши қилиб қўйди. Бироқ Арманистонга ўхшаш мамлакатларнинг бошқа чораси йўқ. Қирғизистон Хитой ўзини ютиб юборишига рози бўла олмайди, шунинг учун Россия билан муносиб алоқа қилишига тўғри келади. Бундан 5 – 6 йил олдин минтақага борганимда, АҚШга нисбатан салбий муносабат борлигини кўрмаган эдим. Россияда Қўшма Штатлар Марказий Осиё, шунингдек, Кавказга нисбатан қизиқишини ҳам, таъсир кучини ҳам йўқотмоқда, деган фикр кўпчиликнинг миясига ўрнашиб қолган. Россия кўпроқ эътиборини АҚШга эмас, Туркия, Исроил, Хитой, ҳатто Скандинавия мамлакатларига қаратгани маъқул.
Бошловчилар: Туркия билан Россия ҳақидаги фикрингиз қандай? Уларнинг манфаатлари турли минтақаларда кесишмоқда, қаердадир улар бир тарафда бўлса, баъзан бир-бирига қарши ҳам келиб қолмоқда.