Mirzo ulug bek nomidagi

Dialog «savol-javob metodi» ikki va undan ortiq kishilr orasidagi muloqot.


Tushunish va oqilona (intensional) tushuntirish (bu haqda ushbu bobning keyingi paragrafida batafsil so‘z yuritiladi).


Hujjatlarni tahlil qilish-son va sifat jihatidan tahlil qilish (kontent-analiz).


So ‘rovlar о ‘tkazish- maxsus tayyorlangan savollar yordamida и yoki bu masalaga oid ijtimoiy fikmi aniqlash. «Yuzma-yuz» so‘rov (intervyu) yoki sirtdan (so‘rovnoma yordamida, pochta, telefon orqali va sh.k.) so‘rov o‘tkazish, ommaviy va maxsus so‘rovlar farqlanadi. Maxsus so‘rovIarda professional ekspertlar axborot olishning bosh manbai hisoblanadi. So‘rovnomada tadqiqot maqsadlari va faraziga muvofiq ma’lumot olish uchun zarur savollar turkumini o‘z ichiga olgan anketani ishlab chiqishga alohida e’tibor beriladi.


So'rovnomada a) maqsad asosli bo‘lishi; savollar tushunarli va ziddiyatli tuzilmagan bo‘lishi; respondentga (javob beruvchida) salbiy ta ’sir ко ‘rsatmasligi lozim.

Savollar yopiq yoki ochiq shaklda berilishi mumkin. Anketada javob variantlarining to'liq to'plami berilgan savol yopiq savol deb ataladi. So‘rovdan o‘tayotgan shaxs uning fikriga mos variantni belgilab qo‘yadi, xolos. Bu holda ochiq savollardan foydalaniladi. Ochiq savolga

javob bera turib, javob berayotgan odam faqat o ‘z tasavvuriga tayanadi, bunday javob nisbatan ko‘proq individuallashgan hisoblanadi.

Tadqiq etilayotgan hodisa, jarayon to‘g‘risida ishonchli ma’lumot olish uchun barcha kontingentni so‘rovga jalb etish shart emas, chunki tadqiqot obyekti miqdor jihatidan juda katta bo‘lishi mumkin. Tadqiqot obyekti bir necha yuz kishidan ko‘p bo‘Iganida tanlab so'rovnoma o'tkaziladi. Yozma so'rov - anketalashtirish. Uning asosida awaldan ishlab chiqilgan savolnoma (anketa) yotadi, respondentlaming (so‘rovdan o'tayotganlar) barcha savollarga javoblari izlanayotgan empirik axborotni tashkil etishi kerak.