Milliy universiteti m. Xudoyqulov ju r n a L ist ik a g a k ir is h

I. Ijtimoiy—siyosiy jumailar
Bu turdagi jurnallar jamiyatning ijtimoiy — siyosiy hayoti 
chuqur qatlamlarini aks ettiradilar. Jahon jurnalistikasida ijtimoiy— 
siyosiy jum allar muhim o 'rin n i egallaydi. Dunyodagi yirik, 
rivojlangan mamlakatlarda ko'pgina ijtimoiy — siyosiy jumallar 
nashr eliladi. Bunga misol sifatida, AQSHda uzoq yillar chiqib 
tuigan «Leif* («Hayot»), Angliyada nashr etiladigan- «Ekonomik», 
Fransiyadagi 
«Novel 
Observator* 
(«YangiIiklar 
sharhi*), 
Gcrmaniyadagi yirik nashr — «Shtem», «Fokus» Kanadadagi 
doimiy chiqib turadigan «Tam» («Vaqt») kabi jum allam i keltirish 
mumkin, Rossiyada esa «OroneK» ijtimoiy — siyosiy, adabiy 
jum ali mashhurdir. Turkiyada ham bir qator ijtimoiy-siyosiy 
jurnallar nashr etiladi.
O 'z milliy mustaqilligiga erishgan respublikamizda ham qator 
ijtimoiy-siyosiy jurnallar nashr etilmoqda. Bular orasida 1995— 
yildan buyon chiqib kelayotgan «Tafakkur» jumali markaziy 
ijtimoiy-siyosiy jurnal sifatida alohida o 'rin tutadi. Bu nashr
83
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ijtimoiy-falsafiy, 
m a’naviy-ma’rifiy 
jum al 
bo'lib, 
miliiy
qadriyatlarimiz, 
tariximiz, 
ma'naviyat 
va 
m a’rifatga 
doir
masalalami 
keng 
yoritadi, 
hamda 
kishilar 
ongiga 
istiqlol 
mafkurasini singdirish, o'zligini anglatishda katta vazifani bajarib 
kelmoqda. 1991—yildan nashr etilayotgan «Muloqot* jumali esa 
respublikamizdagi ikkinchi yirik ijtimoiy-siyosiy jum al bo'lib, 
O 'zbekiston Xalq demokratik partiyasining nashri hisoblanadi. 
Jumalda ijtimoiy hayot, tarixiy o'tm ish merosimiz, yangi davmi 
falsafiy mushohadalash, milliy mafkurani shakllantirish va boshqa 
masalalar keng yoritiladi.
Ijtimoiy-siyosiy jum allar o ’z xususiyatlari 
bilan 
turlicha 
ko'rinishga ega bo'ladilar. Xotin-qizlar uchun chiqariladigan 
«Saodat», 
«Sanam» kabi jum allar ham ijtimoiy-siyosiy jum allar 
tipiga kiradi. Chunki, mazkur jumallarda ham shu kungi ijtimoiy- 
siyosiy hayotning u yoki bu masalalari, muommolari yoritib 
boriladi. Yoshlar hayotini yorituvchi «Yoshlik», «Yosh kuch*, 
ma'rifat 
va 
yangi 
avlod 
tarbiyasi 
masalalarini 
yoritishga 
bag'ishlangan 
«Sog'lom 
avlod 
uchun*, 
bolalar uchun
chiqariladigan «Gulxan» hamda kichkintoylar jum ali «G 'uncha» 
ham o 'z xususiyatlari bilan ijtimoiy-siyosiy jum allar qatoriga 
kiradi. Shuningdek, hayotni adabiy-badiiy vositalar yordamida aks 
ettirishga 
mo'ljallangan 
«Guliston», 
adabiyot 
masalalariga 
bag'ishlangan «Sharq yulduzi*, «Jahon adabiyoti» jumallari ham 
o 'z sahifalarida ijtimoiy-siyosiy hayot 
masalalarini 
ko'tarib 
chiqishlari boisidan ma'lum darajada ijtimoiy-siyosiy jum allar 
sanaladilar. Respublikamizda ijtimoiy-siyosiy jumalistika va uning 
markazi hisoblanmish ijtimoiy-siyosiy jum allar tobora ko'payib 
bormoqda.